Uitzendbureaus ondervinden nieuwe vormen van concurrentie
Richard Smit en Charlotte Waaijers
dinsdag 06 mei 2014, 16:31 Share Menu
Werkgevers willen wel een flexibeler inzet van personeel, maar vullen die behoefte nu vaak anders in.
Slechts twee keer per dag stopt hier iemand voor de etalage om het banenaanbod te bekijken, vertelt Lydia Heeres. Volgens de manager van de enige vestiging die uitzendbureau Manpower nog heeft in Amsterdam, komt dat niet doordat er weinig werk is. Het komt door werkzoekenden die tegenwoordig liever het internet afstruinen naar baantjes. Toch merkt ze wel degelijk dat het aanbod van banen achterblijft op het aanbod van personeel.
‘We zien niet de groei die je in het verleden wel zag bij economisch herstel’, zegt ook Jilko Andringa, algemeen directeur van ManpowerGroup in Nederland. Toen schoot de groei van uitzenders al snel in de dubbele cijfers. Hij herkent het beeld dat branchegenoot Randstad vorige week al schetste: in Nederland blijft de vraag naar uitzendkrachten achter bij die in bijvoorbeeld Engeland, Duitsland en België. USG People meldde afgelopen vrijdag in Nederland wel aardig te groeien, maar vooral doordat meer specialistisch personeel aan de slag ging.
Naar hoger opgeleid personeel is er meer vraag, maar de grote uitzenders verliezen al jaren marktaandeel, zegt Han Mesters, sectorbankier bij ABN Amro. Dat betekent dat in de totale markt voor flexibel personeel het aandeel van uitzendkrachten, vaak lager opgeleid personeel, afneemt. Het contingent hoger opgeleide zelfstandige professionals die niet via een uitzendbureau werken, wordt juist groter.
Nederland was lange tijd een voorloper met uitzendwerk, maar werkgevers kijken volgens Mesters ook naar andere flexibele oplossingen, zoals bestaand personeel minder of meer laten werken of het goedkopere payrollen. Daar komt bij dat bedrijven voor extra handen zelf pools maken van oproepkrachten met bijvoorbeeld nulurencontracten, zegt een producent van voedingsmiddelen. ‘En vlak de mensen niet uit die een uitkering hebben en het werk niet “wit” willen doen. Die zijn een stuk goedkoper.’
Salademaker Johma in Losser werkt wel met een uitzendbureau, zegt directeur Eric Bras. Hij kiest voor het gemak en huurt flexwerkers in via Asito-dochter Timing. Voorlopig dan. Hij is bang dat dit te duur wordt als op 1 januari 2015 de uitzendkrachten niet meer volgens de uitzend-cao betaald mogen worden, maar gaan vallen onder de cao van de bedrijfstak zelf. ‘Dan zit er geen prijsvoordeel meer in.’
De prijs is zeker een belemmering bij het plaatsen van uitzendkrachten, is de ervaring van Wilfred van de Luijtgaarden. Hij is actief in een niche en probeert tijdelijke arbeidskrachten te plaatsen bij kappers. Die hebben nog wel eens invallers nodig, bijvoorbeeld als een vaste medewerker met zwangerschapverlof is. Maar ze schrikken vaak van het uurtarief, zegt Van de Luijtgaarden. Het kost hem behoorlijk wat moeite om voor te rekenen dat ander personeel zeker zo duur is.
‘Ook wij moeten dat vaak voorrekenen’, zegt ManpowerGroup-directeur Andringa. ‘En dat kunnen we ook. De uurprijs van uitzendkrachten mag hoger zijn, maar als ze niet werken, betaal je ze ook niet.’ Bovendien is het leervermogen van flexibele krachten volgens hem groter dan dat van vast personeel en hebben ze vaak ook een hogere productiviteit.
Banken en verzekeraars zijn van oudsher goede klanten van uitzendbureaus. Maar door grote reorganisaties beschikken de bedrijven in deze sector tegenwoordig over veel intern boventalligen, ook wel ‘grijze pools’ genoemd. Die kunnen hier en daar voor klussen worden ingezet, wat ten koste kan gaan van de inhuur van personeel via uitzendbureaus.
Andringa wijst erop dat de economische groei in Nederland nog fragiel is. Het is volgens hem groei zonder banen, omdat veel bedrijven hebben geïnvesteerd in productiviteit. Veel werk, zeker banen op mbo-niveau, is geautomatiseerd. De verschuiving naar freelancers of zzp’ers kan volgens hem personeel dat via het uitzendbureau wordt geworven verdringen. Aan de andere kant ziet hij dat de grote variatie in tijdelijke arbeidsvormen Manpower ook weer werk oplevert. Het bedrijf helpt bedrijven die complexiteit te beheersen.
Ook op andere manieren veranderen uitzendbedrijven met de markt mee. Eerder was Randstad vooral gericht op grote klanten, zegt Randstad-baas Jacques van den Broek. ‘Nu zijn de mensen op onze kantoren druk met bedrijven in het midden- en kleinbedrijf aan het bellen om te zien of daar werk is.’
Bij Manpower wordt eveneens meer geïnvesteerd in de relatie met klanten. ‘We moeten begrijpen wat de pijn bij de klant is’, zegt Andringa. ‘Daarom gaan we nu veel vaker naar bedrijven toe.’ Bij het Amsterdamse kantoor blikkert naast de deur een elektrische scooter in de zon. ‘Die wordt gebruikt om klanten te bezoeken’, vertelt filiaalmanager Heeres. ‘We hebben ook een fiets, maar die is nu in gebruik.’