’Vreemd dat we twee systemen gaan krijgen’
Voor wie pakt belastingplan goed uit, en voor wie niet?: ’Duivel zit in de details’
Willemijn van Benthem
Aangepast: Gisteren, 22:18Gisteren, 19:51in Financieel
Box 3, ofwel de spaartaks, is al jaren een heikel punt. Nu het roer – niet voor 2027 – omgaat, pakt de belasting in veel gevallen mogelijk eerlijker uit. Wat zouden de plannen van staatssecretaris Van Rij kunnen gaan betekenen voor spaarders en de verschillende beleggers?
De belegger op de beurs
Wie aandelen heeft op de beurs, wordt tot nu toe door de Belastingdienst aangeslagen met een zogeheten fictief rendement: een vast percentage. De belastingen rekenen alsof je als belegger 6% rendement maakt, per jaar. Straks gaat het om de winsten per jaar: hoeveel hebben de aandelen opgeleverd als je ze zou verkopen? Vermogensexpert René Bruel van ABN Amro MeesPierson rekent voor: „Stel, je aandeel was begin dit jaar 100 euro waard en aan het eind van het jaar 110. Dan moet je over die 10 euro belasting gaan betalen.”
Dat is anders dan het nu is. En kan tot een hogere belasting leiden dan nu. Bruel: „En als je die belasting niet kunt betalen omdat je geen cash geld hebt, dan gaat de Belastingdienst er eigenlijk van uit dat je maar aandelen moet verkopen. Dat komt niet altijd gelegen.”
Vastgoedbelegger
Bij de andere beleggers, zoals in vastgoed, is dat in de toekomst niet zo. Stel, je belegt in stenen, dan moet je nu een fictief rendement van 6% betalen over wat het huis zou opleveren. Bruel: „Dat komt dan neer op 2% van de waarde van je vastgoed, ongeacht of het verhuurd is.”
Bij de voorgestelde nieuwe berekening in box 3 wordt gekeken naar wat het werkelijke rendement is. „Dus hoef je pas belasting te betalen als je huis verkocht is.” Hij vindt dat een goede ontwikkeling. „Daar kan niemand op tegen zijn, want je moet betalen over de winst die je hebt gemaakt.”
Dat je niet, zoals met aandelen, ook over nog niet gerealiseerde waardestijging moet betalen, is begrijpelijk. „Je kunt immers niet een paar stenen van een huis verkopen om genoeg geld te hebben om belasting te betalen.” In het nieuwe stelsel gaat het om de werkelijke waarde.
Belegger in start ups
Dan zijn er mensen die investeren in bedrijven, in start-ups. Bruel: „Dat wordt nu door de Belastingdienst gezien als een belegging in box 3, als je minder dan 5% van de aandelen hebt. Op dit moment is het zo dat je met een belang in een bedrijf van meer dan 5% een grootaandeelhouder wordt. Dan betaal je niet meer belasting in box 3 over vermogen, maar val je in box 2. Dan wordt de werkelijke waardestijging vanaf 2024 belast met 24,5% over de eerste 67.000 euro, en daarna 31%.”
In het nieuwe voorstel wordt ook in box 3 de échte waardestijging of -daling belast, voegt Bruel toe. „En ook winstuitkeringen worden direct belast.”
Beleggen in de familie
Wie een lening verstrekt aan familie, krijgt ook met andere zaken te maken. Maar dat hoeft niet slechter te zijn. Bruel weet dat er mensen zijn die geld lenen aan hun kind, om bijvoorbeeld een huis te kopen. „Ook over dat geld, een lening die uitstond bij je kind, wordt een fictief rendement gerekend: de Belastingdienst gaat er ook hier van uit dat je een winst van 6% boekt op die lening. Straks wordt er gekeken naar het werkelijke rendement.
„Dat wordt eerlijker”, zegt Bruel. „Dadelijk wordt er gerekend met het rentepercentage dat je werkelijk rekent aan je kind. Zowel waar de ouder belasting over betaalt als wat het kind mag aftrekken. Dat is zelden 6%. De mismatch verdwijnt dus.”
Nu wordt voor schulden in box 3 een lagere fictieve rente afgetrokken. Dat is straks dan ook de werkelijke rente. „Dat is dan niet meer een fictief percentage van zeg 2,5% wat nu daarover wordt berekend, maar het werkelijke percentage dat het kind moet betalen aan zijn ouders.”
Spaarders
Voor spaarders, de zogeheten naamgevers van deze taks, gaat er eigenlijk weinig veranderen, zegt Bruel. „Nu al wordt er uitgegaan van het werkelijke rendement, omdat er wordt gerekend met de maandelijkse spaarrente die geregistreerd staat bij De Nederlandsche Bank.” In de toekomst wordt er uitgegaan van de werkelijk verdiende rente op spaargeld. „En dat komt nu dus ook al dicht in de buurt.”
Bekijk ook:
Rechter zet ook bijl in gerepareerde spaartaksregeling
Dit alles lijkt op meer administratie voor de dienders van de blauwe enveloppen. Maar, zegt belastingexpert Cor Overduin van Grant Thornton: „De devil is in the details: en die details weten we nog niet. Maar voor beleggers in aandelen, en ook bitcoins, wordt het wel lastiger. Die moeten per jaar belasting betalen op de winsten die hun beleggingen hebben gemaakt. Of ze mogen verliezen aftrekken, dat is de andere kant.”
Hij vindt het sympathiek dat je als vastgoedbelegger niet je huis hoeft te verkopen om eventuele belasting over winst te kunnen betalen. „Maar het is vreemd dat we dadelijk twee systemen gaan krijgen. Waarom gaat de Belastingdienst niet alles berekenen volgens de echt gemaakte winsten? Waarom moet een belegger in aandelen het anders doen?”
Bruel voegt nog toe dat de regeling voor beleggers op de beurs echt anders gaat zijn dan in de landen om ons heen. „In Frankrijk, Duitsland, overal hoef je pas te betalen, als je de beleggingen verkoopt.”
Overduin denkt er het zijne van. „Ik denk dat de banken een goede lobby hebben gehouden dat ze de uitzondering hebben gekregen. Het is weer een polderoplossing in ons polderland.” Hij voegt daaraan toe: „Maar vooralsnog is het nog maar een wetsvoorstel, dus dat moet eerst nog maar eens definitief doorgaan.”
Bekijk ook:
Complexiteit spaartaks volledig onderschat: ene na andere voorstel slaat dood