NUcheckt:
Dit klopt er van de uitspraken van Trump op de NAVO-top
Gepubliceerd: 13 juli 2018 17:20 Laatste update: 13 juli 2018 18:15
Op een persconferentie na de NAVO-top beantwoordde de Amerikaanse president Donald Trump vragen over onder meer de relatie tussen de Verenigde Staten en de NAVO. ?Wij checkten een aantal claims van Trump op feitelijke juistheid.
Het volledige transcript van de persconferentie van Trump is na te lezen op de website van het Witte Huis.
Uitspraak: "Ik denk dat ik waarschijnlijk wel uit de NAVO kan stappen zonder toestemming van het Congres."
Oordeel: Niet waar
De NAVO komt voort uit een verdrag (Noord Atlantische Verdrags Organisatie) dat onder meer door de Amerikaanse Senaat is geratificeerd in 1949. Trump moet diezelfde senaat dan ook overtuigen dat het in het belang van de VS is om uit de NAVO te stappen. Nu hebben Trumps Republikeinen de meerderheid in de Senaat, maar daarmee is niet gezegd dat hij alle senatoren aan zijn kant krijgt.
Een motie om de steun van de VS aan de NAVO uit te spreken, werd dinsdag nog aangenomen door de Senaat met 97 tegen 2.
Trump: 'VS blijft zeer gecommitteerd aan NAVO'
-----------------------------------------------------------------
Uitspraak: "De Verenigde Staten betalen nu voor 90 procent van het NAVO-budget."
Oordeel: Niet waar.
Het totale defensiebudget van de VS bedroeg in 2017 686 miljard dollar (omgerekend zo'n 589 miljard euro). Daarmee spendeerde het vorig jaar 71 procent van het totale bedrag dat door NAVO-landen aan defensie werd uitgegeven, meldt Politifact.
Die 71 procent is uiteraard fors, maar het is in ieder geval geen 90 procent. Bovendien is er een belangrijke factor om rekening mee te houden: lang niet alle inzet van Amerikaanse militaire middelen is in NAVO-verband. Denk bijvoorbeeld aan de inzet van Amerikaanse troepen en middelen in Korea. De VS is een militaire wereldmacht met alleen al elf vliegdekschepen die wereldwijd worden ingezet. De Europese NAVO-landen spenderen vooral aan zelfbescherming. Het is lastig vast te stellen welk aandeel van het Amerikaanse defensiebudget precies wordt besteed aan de bescherming van Europa. Er zijn wel vaste kosten, bijvoorbeeld voor het NAVO-hoofdkwartier. De bijdrage van de VS aan deze vaste kosten bedraagt 22 procent.
Volgens militair historicus Christ Klep, gespecialiseerd in internationale betrekkingen en militaire vraagstukken, heeft de VS ook baten bij de NAVO, die ook meegerekend moeten worden. "Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van vliegbases en infrastructuur in Europa. Tijdens de Irak-oorlog van 2003 (geen NAVO-missie, red) kwam Amerikaans materieel aan in Rotterdam en werd het over Europese wegen naar Irak vervoerd." Omgekeerd is hier weinig tot geen sprake van.
------------------------------------------------------------------
Uitspraak: "De VS maakt, met afstand, de beste militaire uitrusting ter wereld. De beste jets, de beste raketten, de beste geweren. De beste alles, maken wij. Met afstand."
Oordeel: Deels waar
Volgens Christ Klep maakt het uit of je met een defensieve of een offensieve bril naar het militaire apparaat kijkt. "Het gaat er ook om hoe lang je het vol kunt houden", stelt Klep. "Maar wat vaststaat, is dat de VS over het beste 'systeem' beschikt. Ze kunnen honderdduizenden mensen binnen korte tijd op een locatie krijgen, begeleid door informatie uit hun satellieten en onder dekking van straaljagers vanaf hun vliegdekschepen."
Volgens Klep werken landen met een kleiner budget, zoals Rusland en China, vooral aan middelen die de zwaktes weten te benutten in de Amerikaanse strijdkrachten en hun apparatuur.
"De Amerikaanse straaljagers, zoals de F-35 en F-22, zijn beter dan die van bijvoorbeeld de Russen. Maar de Russen steken veel energie in het ontwikkelen van luchtafweersystemen die bijvoorbeeld de stealth-technologie, waardoor de Amerikaanse toestellen slecht zichtbaar zijn voor radarsystemen, ineffectief maken."
Volgens Klep zijn de Amerikaanse strijdkrachten kwalitatief sterk en maken ze inderdaad erg goede wapens, maar niet op alle terreinen.
Een onderzoeksbureau van het Amerikaanse congres stelde in 2017 bijvoorbeeld vast dat de inmiddels wat oudere Amerikaanse tanks en pantservoertuigen waarschijnlijk onderdoen voor hun nieuwste Russische en Chinese evenknieën.