Hele artikel:
Sjoerd den Daas • Economie & Politiek
Staalcrisis China: inspecteurs moeten controleren of fabrieken wel écht sluiten
Ondanks verwoede pogingen van de Chinese overheid om de overcapaciteit in de industrie terug te dringen blijkt het makkelijker om fabrieken open te houden, dan ze te sluiten. In Hebei probeert men daar nu een stokje voor te steken. Er zijn inspectieteams onderweg naar Tangshan, China’s ‘staalhoofdstad’, die moeten controleren of de fabrieksdeuren echt dicht blijven.
Afgelopen jaar lanceerde het Chinese ministerie van Industrie en Informatietechnologie een omvangrijk plan. Kansrijke fabrieken zouden in aanmerking komen voor opwaardering, minder kansrijke - vervuilende, verlieslatende of inefficiënte – hoogovens moesten dicht. Ook in staalhoofdstad Tangshan, dat met een capaciteit van circa 100 miljoen ton verantwoordelijk is voor een tiende van China’s jaarlijkse staaloutput.
Een werknemer van een Chinese staalfabriek in Huaibei.
Foto: HH
Overproductie
Volgens Peking een exercitie die lange tijd volgens het spoorboekje verliep. Afgelopen jaar zou er 65 miljoen ton uit de markt zijn gehaald. In de afgelopen vier jaar werd er alleen al in Tangshan, zo stelden de lokale autoriteiten eind vorig jaar nog trots, bijna 32 miljoen ton aan capaciteit geschrapt.
Maar waar Peking lange termijndoelstellingen als blauwe luchten, onvervuilde grond en schoon grondwater voor ogen heeft prevaleert bij lokale overheden zoals die in Tangshan vaak vooral het korte termijngewin. Werkgelegenheid en economische groei concurreren op dat prioriteitenlijstje om de toppositie. In China’s planeconomie blijkt de praktijk zoals zo vaak ook hier weerbarstiger dan de papieren werkelijkheid.
Stijgende staalprijzen, in eerste instantie veroorzaakt door verminderde capaciteit, waren voor veel lokale overheden reden een oogje dicht te knijpen waar het ging om het handhaven van de eerder gedane beloftes. Fabrieken werden wel gesloten, maar niet voorgoed. Bovendien, zo rapporteerde Greenpeace eerder dit jaar, is tweederde van de capaciteitsdaling in het afgelopen jaar toe te schrijven aan fabrieken die sowieso al niet meer operationeel waren.
Zelfs het Nationale Statistiekbureau in Peking kon daar in de publicatie van de productiecijfers geen ander verhaal laten zien dan dat de productie van staal, ondanks de vermeende capaciteitsdaling, afgelopen jaar zelfs iets is gestegen, naar in totaal 808 miljoen ton.
Zwaarste jaar
Reden te meer voor premier Li Keqiang om tijdens het Volkscongres nog eens te benadrukken dat het hem menens is waar het gaat om fabriekssluitingen en het creëren van een hoogwaardiger staalindustrie.
Dit jaar moet nog eens 50 miljoen ton aan capaciteit uit de markt halen, zo zei hij in zijn werkrapport, om in 2020 uit te komen op een totale reductie van 100 tot 150 miljoen ton ten opzichte van de niveaus eind 2015. Zonder Tangshan zal hem dat niet lukken. Gouverneur Zhang Qingwei van de provincie Hebei, zeg maar de achtertuin van Peking, toonde eerder dit jaar al zijn goede wil toen hij liet weten vaart te willen maken met de transitie.
‘2017 zal het zwaarste jaar worden als het gaat om het reduceren van overcapaciteit’, zei hij rond de jaarlijkse bijeenkomst van het Chinese parlement. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de boodschap richting lokale overheden van de provinciale overheid komt die onder zijn leiding staat.
Inspecteurs
Volgens de notitie, die is ingezien door verschillende media, wil de overheid van Hebei inspectieteams naar Tangshan stuurt om te controleren of fabrieken die zijn opgegeven als gesloten inderdaad niet meer operationeel zijn. Een actie die niet alleen essentieel is voor het indammen van de overcapaciteitsproblemen.
Ook voor de CV van Zhang is succes welkom. Sinds 2011 zit hij op zijn post als gouverneur, voor Chinese begrippen relatief lang. Met een partijcongres voor de boeg in de tweede helft van dit jaar hoopt hij de partijtop te overtuigen van zijn kwaliteiten, en de sprong te maken naar de hoogste partijechelons.
Ik zie dit als positief nieuws wordt aan gewerkt om te reduceren dus morgen gewoon verder herstel.