AEX begint 2019 aarzelend
(ABM FN-Dow Jones) Het nieuwe jaar is met enige aarzeling toch redelijk positief begonnen voor de Amsterdamse beurs. De AEX won in de eerste handelsweek van 2019 op weekbasis zo'n 1,6 procent, op een slotstand van 492,01 punten vrijdag. Vorige week vrijdag eindigde de AEX, met nog een halve handelsdag in 2018 in het verschiet, op 484,17 punten.
Kijkend naar de eerste dagen van 2019, staat de AEX licht in de plus. De hoofdgraadmeter sloot 2018 af op 487,88 punten en daarmee een verlies van ruim 10 procent op jaarbasis vanwege de aanhoudende onzekerheid rond brexit, het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China en de mondiale groeivertraging.
Diezelfde ingrediënten zullen de markten ook in 2019 veelvuldig beïnvloeden, zo verwachten kenners. En deze eerste handelsweek van het nieuwe jaar werd al duidelijk dat dit inderdaad het geval is. Beleggers maakten zich zorgen over de mondiale groei en de invloed van de handelsoorlog tussen de VS en China.
Dat veel beurzen deze week wat terrein wonnen had ook niet zozeer te maken met een optimistische stemming, maar vooral een technisch herstel dat werd uitvergroot door de nog lage volumes in de eerste handelsweek van het nieuwe jaar. De onzekerheid onder beleggers hield evenwel aan, gevoed door tegenvallende macrodata, de voortdurende shutdown in de VS en een zeldzame omzetwaarschuwing van techreus Apple.
Apple komt met omzetwaarschuwing
Apple maakte deze week bekend dat de omzet in het afgelopen kwartaal vermoedelijk is uitgekomen op 84 miljard dollar, wat 5 miljard dollar onder de onderkant van de eerder afgegeven outlook is. De grootste boosdoener is de afgenomen vraag naar iPhones in China, en dat zou volgens CEO Tim Cook verergert zijn door het handelsconflict .
Vermogensbeheerder Leo Montfrooij van Blauwtulp Wealth Management ziet geen reden waarom Trump géén akkoord zou kunnen sluiten met de Chinezen, maar wees erop dat de Chinezen zich wel sterker voelen worden in het conflict. Het nieuws van Apple draagt daar alleen maar aan bij. Volgens Montfrooij spoort de Chinese regering zijn consumenten aan om de iPhones van Apple te laten liggen, en in plaats daarvan telefoons van Koreaanse makelij te kopen, als signaal aan de Amerikanen in de handelsoorlog.
Als een complete verrassing kwam de omzetwaarschuwing van Apple ook weer niet volgens analisten, die hun ramingen in december al verlaagden, nadat allerlei toeleveranciers al waarschuwden.
Mondiale economie hapert
Dat beleggers zich terecht zorgen maken over de wereldeconomie, werd duidelijk uit een aantal inkoopmanagersindexen die deze week verschenen. Markit publiceerde cijfers over de industrie in China, de eurozone en de Verenigde Staten. De Chinese industrie kromp in december. De inkoopmanagersindex daalde tot 49,7.
In de eurozone groeide de activiteit in de industrie in december minder hard ten opzichte van de voorgaande maand. De inkoopmanagersindex daalde van 51,8 naar 51,4. Het ondernemersvertrouwen daalde naar het laagste punt in zes jaar.
Volgens Markit-econoom Chris Williamson is een deel van de recente zwakte tijdelijk, veroorzaakt door de Europese auto-industrie die worstelt met nieuwe emissieregels en de 'gele hesjes'-protesten in Frankrijk.
"Maar de onderliggend zwakke vraag en de toenemende risico-aversie die merkbaar is bij inkoopmanagers suggereert dat elke vorm van herstel in het gunstigste geval bescheiden zal zijn, waarbij brexit vooral een zorgelijke ongewisse factor is voor de outlook", aldus Williamson.
In Duitsland en Spanje was in december sprake van een minder sterke groei, terwijl de Franse en Italiaanse industrie krimp vertoonden. In Nederland en het Verenigd Koninkrijk nam de economische activiteit in de industrie in december juist toe, terwijl in de VS sprake was van een behoorlijke groeivertraging.
De index in de VS daalde van 55,3 in november naar 53,8 in december. Dat was het laagste niveau in 15 maanden. Opvallend was de subindex die het Amerikaanse ondernemersvertrouwen weergeeft. Die daalde naar het laagste niveau sinds oktober 2016.
"Producenten [in de Amerikaanse industrie] werden minder optimistisch over de vooruitzichten voor 2019. De output en orderboeken groeiden in het traagste tempo in meer dan een jaar en het optimisme over de outlook was in ruim twee jaar niet zo laag", aldus econoom Williamson.
Uit de inkoopmanagersindex voor de Amerikaanse industrie van ISM bleek deze week ook een flinke daling, tot 54,1 in december.
Amerikaanse arbeidsmarkt nog altijd robuust
Veel aandacht ging deze week ook uit naar de Amerikaanse banenrapporten, die wel heel sterk waren en het huidige rentebeleid van de Federal Reserve lijken te ondersteunen. Loonstrookjesverwerker ADP maakte donderdag bekend dat de werkgelegenheid in de private sector in de VS in december is gegroeid met 271.000 banen. Dat was ruim boven verwachting en bovendien de sterkste groei in twee jaar.
Uit het officiële banenrapport vrijdag bleek ook een forse banengroei. Er kwamen in de laatste maand van 2018 zelfs 312.000 banen bij, wat veel meer was dan het aantal dat werd voorzien. De werkloosheid steeg wel onverwacht, van 3,7 naar 3,9 procent maar ook de lonen stegen met 3,2 procent op jaarbasis sterker dan verwacht.
Volgens marktanalist Philip Marey van Rabobank was het rapport "heel sterk". Dat de werkloosheid steeg, kwam vooral door een toestroom aan de aanbodkant. "En dat is eigenlijk heel goed."
Het rapport zal volgens Marey voor de Federal Reserve een goed argument zijn om de rente te blijven verhogen. De zogeheten dot plot van de Fed wijst voor dit jaar op twee renteverhogingen. Door de nodige macro-economische tegenwind begon de markt echter al rekening te houden met nul verhogingen of zelfs een renteverlaging. Maar met dit rapport denkt Rabobank dat een volgende verhoging in maart er zeker wel in zit.
Volgens beleggingsstrateeg James Athey van Aberdeen Standard Investments zou het banencijfer reden moeten zijn voor meer optimisme over de groeivooruitzichten van de Amerikaanse economie. "Maar bij het huidige marktsentiment kan het worden opgevat als voorbode van een meer 'havikachtige' Fed en daardoor als een nieuwe koude douche voor de markten."
Shutdown duurt voort
Ook deze week kwam er geen eind aan de shutdown van een deel van de overheidsdiensten in de VS. De Amerikaanse president Donald Trump wil nog altijd ruim 5 miljard dollar voor de bouw van een muur tussen Amerika en Mexico. De Democraten, die deze week de macht overnamen in het Huis van Afgevaardigden, kwamen met een aantal tegenvoorstellen waarin ook grensbewaking wordt aangepakt, maar willen niet specifiek geld vrijmaken voor een muur. Het Huis van Afgevaardigden stemde donderdag voor een aantal voorstellen om de overheidsdiensten te heropenen, maar president Trump heeft al aangegeven dat hij zijn vetorecht zal inzetten om de voorstellen af te wijzen. Daarom wordt er vermoedelijk niet over gestemd in de Senaat, waar de Republikeinen de meerderheid hebben.