Reconstructie | Gevecht om drie reusachtige sluisdeuren
infra Premium 157
Reconstructie | Gevecht om drie reusachtige sluisdeuren
Vlak voor de sluisdeuren voor IJmuiden in Nederland aankwamen stuurde aannemingscombinatie OpenIJ een claim van 22,3 miljoen euro naar de Koreaanse bouwer. Bijna het complete bedrag van de oorspronkelijke aanneemsom. De bankgarantie van 7,3 miljoen inden ze alvast. De Koreanen zijn verbouwereerd en willen beslag leggen op de deuren. Reconstructie van een miljoenendans.
Maandag 3 december 2018. Drie dagen moet de Talisman nog varen, dan bereikt het zwaartransportschip van Boskalis-dochter Dockwise de Nederlandse wateren. Door de uitzonderlijke lading aan dek, drie 72 meter lange deuren, die ver buiten de boorden steken, kan het schip niet meteen doorvaren naar IJmuiden. Op deze manier kan het transport nooit door de sluis en het schip voor de sluis afzinken en de deuren laten opdrijven zou veel te veel tijd vergen. Dan is de toegang tot het Noordzeekanaal veel te lang geblokkeerd voor andere scheepvaart.
Dus zet de kapitein koers richting de Maasvlakte. In het centrale havenbekken daar is voldoende plek om ongehinderd door golven de Talisman deels af te zinken. Daarna kunnen de deuren één voor één naar IJmuiden worden gesleept.
Waarom precies op die regenachtige maandag een claim uitgaat richting de Koreaanse bouwer, ter grootte van bijna de complete aanneemsom, is lastig te achterhalen. Misschien wel omdat de Talisman dan al veilig in Europese wateren vaart. Misschien wil opdrachtgever OpenIJ nog net voor het einde van het boekjaar een van de vele gaten in de begroting proberen te dichten. Alleen de woordvoerder van penvoerder BAM geeft een korte verklaring. De Koreaanse bouwer van de lading aan dek van de Talisman, heeft zich volgens hem niet aan het contract gehouden. Ze zouden ruim acht maanden eerder opleveren. Contract is contract. “We hebben ze daar sinds april 2017, toen duidelijk werd dat ze de afgesproken opleverdatum niet gingen halen regelmatig op gewezen. Ze wisten ook dat er nog punten open stonden waarover we nog een besluit zouden nemen.”
“We hadden gerekend op een kerstcadeau, niet op een claim”
In de Koreaanse havenstad Mokpo, waar de Talisman ruim een maand eerder is vertrokken, weten ze niet wat hen overkomt als ze de brief met de claim van OpenIJ ontvangen. Verkoopdirecteur Hyun Kug Lee van GeoSung: “We hadden eerder gerekend op een kerstcadeau gezien de naderende feestdagen en de manier waarop we alles in het werk hadden gesteld om dit project toch tot een goed einde te brengen. We zijn trots een bijdrage te kunnen leveren aan de waterveiligheid van de toekomstige generaties Nederlanders. We hadden best wat tegenslag ondervonden op het project. In april was nog de cruciale onderaannemer DSHI failliet gegaan. Met kunst en vliegwerk hebben we het project daaruit weten te redden. Alles is voortdurend gebeurd in nauw overleg en met volledige goedkeuring van OpenIJ. Bovendien: Medewerkers van Rijkswaterstaat noch van de aannemer hebben bij de overdracht van de deuren ook maar één opmerking gemaakt dat er iets niet zou deugen.”
Dat faillissement van DSHI in april 2017 is inderdaad een flinke domper, die Geosung te verwerken krijgt als de lucht met OpenIJ net weer een beetje geklaard blijkt. OpenIJ neemt het grootste Koreaanse advocatenbureau in de arm, Kim & Chang, dat Geosung min of meer onder curatele stelt en rechtstreeks onderaannemers betaalt om het werk verder niet te laten stagneren. Regelmatig voelt de directie van Geosung zich geschoffeerd, maar ze werken wel mee. Op aanwijzing van Kim&Chang verplaatst de staalbouwer razendsnel de drie nog niet afgebouwde sluisdeuren naar een werf bij Daebul port, die daar eigenlijk niet al is daar niet goed op toegerust. De energievoorziening is gebrekkig, er is nauwelijks perslucht voorhanden en geen goede kranen. Dat moet allemaal worden gehuurd en aangevoerd wat de kosten verder opjaagt. Geosung laat OpenIJ in de zomer weten dat het aanhikt tegen een verlies van ruim 4 miljoen euro.
Uitgerekend in de maanden dat de deuren bij Daebul moeten worden voltooid, worden alle lokale hitte-records voor de Koreaanse zomer gebroken. En tot overmaat van ramp trekt er ook nog twee keer een typhoon over het werk. Ondanks al die tegenslag krijgt Geosung de deuren af, meldt Lee trots.
De vertraging bij de bouw van de deuren verbleekt bij die van de caissons
Dat is acht maanden later dan oorspronkelijk gepland, maar gezien de andere ontwikkelingen op het werk kan dat nauwelijks een probleem zijn. Bij het ontwerpen en bouwen van de deurkassen, de caissons, heeft OpenIJ immers inmiddels een vertraging van 27 maanden opgelopen. Dat is de Koreanen ook niet ontgaan. In december 2017 is de directie van Geosung in Haarlem op bezoek bij OpenIJ om de dreigende vertragingen te bespreken. Het nieuws over de problemen met het ontwerp van de caissons is dan net wereldkundig geworden. De precieze vertraging die dat oplevert is dan nog niet bekend. Wel is duidelijk dat het veel meer is dan zes of zeven maanden waar de Koreanen dan mee aankomen en dat het ook om veel meer geld gaat. Op dat moment gaan BAM en VolkerWessels, elk nog uit van een strop van zo’n 50 miljoen euro.
Maar inmiddels is iedereen een jaar verder, zijn de sluisdeuren dus in Nederland en zijn ze zich op het kantoor van Geosung in havenstad Mokpo rotgeschrokken van de claim van Openij. Op 17 december, de deadline die OpenIJ heeft gesteld voor betaling van de 22,5 miljoen euro stuurt de CEO van Geosung een brief, waarin hij duidelijk stelt niet akkoord te gaan. In mails en telefoontjes die volgen wordt besloten dat de directies van de bedrijven elkaar begin januari ontmoeten in Nederland om daar de kwestie te bespreken.
Met dat vooruitzicht gaan Lee en zijn collega’s enigszins gerustgesteld de kerstdagen en jaarwisseling tegemoet. Totdat op oudejaarsdag duidelijk wordt dat OpenIJ de bankgarantie heeft geïnd die drie jaar eerder, bij het afsluiten van het aannemingscontract was overeengekomen. ING heeft 7,3 miljoen euro overgemaakt en dat op haar beurt geclaimd bij Geosungs eigen bank in Korea.