FOCUS: Bedrijfsobligaties zijn gewild, maar let op kwaliteit
Door Andre Sterk
Van DOW JONES NIEUWSDIENST
AMSTERDAM (Dow Jones)--Veel bedrijven hebben onlangs met succes obligaties geplaatst, daartoe genoodzaakt door de stroeve kredietwerking bij financiele instellingen, maar door beleggers met veel belangstelling beantwoord.
Reed Elsevier, Heineken, ArcelorMittal en AkzoNobel plaatsten de afgelopen twee weken samen voor miljarden euro's aan bedrijfsobligaties om hun operaties draaiende te houden. Hetzelfde deden veel bedrijven in het buitenland.
"Het is niet zo gek dat beleggers bedrijfsobligaties inslaan, want je moet maar afwachten of de rally van nu op de aandelenmarkten ook aanhoudt. Maar ook voordat de koersen van aandelen aantrokken was er vanuit de beleggers veel interesse voor bedrijfsobligaties. De rendementen op staatsobligaties zijn relatief laag, waardoor corporate bonds met hogere rentevergoeding als relatief aantrekkelijk worden gezien ", zei vermogensbeheerder Maurice Eeken van TE-Effecten donderdag tegen Dow Jones Nieuwsdienst.
"De vergoedingen voor bedrijfsobligaties zijn beter dan voor staatsschulden. Het enthousiasme voor obligaties is logisch voor bedrijven die bot vangen bij banken, maar toch geld nodig hebben. Beleggers willen, nu uit de VS voorzichtige, prille signalen van een economische opleving naar buiten komen wel wat meer risico lopen en hebben belangstelling voor bedrijfspapier vanwege de hoge vergoeding", aldus Eeken.
Bovendien lijkt de belegger met zijn interesse voor bedrijfspapier om te zien naar alternatieven voor aandelen, ondanks de al dan niet tijdelijke opleving van de aandelenbeurzen.
Joost van Leenders, beleggingsspecialist en betrokken bij vermogensallocatie bij Fortis Investments, merkt op dat bedrijfsobligaties al een aardige tijd de interesse wekken. "In het begin was het vooral een 'crowded story', maar nog geen 'crowded trade'. Gaandeweg zijn wel veel beleggers verschoven richting 'investment grade', ofwel obligaties van bedrijven met een goede kredietwaardigheidsbeoordeling. Dit zal ten koste zijn gegaan van aandelen en obligaties. Een verschuiving terug is vooralsnog lastig, omdat de secundaire markt voor bedrijfsobligaties (obligaties die al geplaatst zijn en een notering hebben) nog behoorlijk vast zit", aldus Leenders.
Ten opzichte van het vierde kwartaal is er al behoorlijk verbeterd, maar in de tussentijd is er ook anderszins veel veranderd. De risicobereidheid op market making is geringer. "Lehman Brothers speelde een grote rol bij de market making voor corporate bonds, maar die bank is omgevallen", aldus Smit.
"De interesse van beleggers geeft aan dat er in elk geval geld is, dat er meer vertrouwen is in de mogelijkheid van bedrijven om af te lossen", aldus vermogensbeheerder Eeken.
"Maar", zo vervolgt Eeken, "er gaat een schijnveiligheid schuil in bedrijfspapier. Er zijn nog steeds erg veel onzekerheden. Ten eerste is je opwaarts potentieel nul, want je krijgt alleen de rente. Als het goed gaat met de economie en het bedrijf waar een belegger een schuld van heeft gekocht dan gaat het zeker goed met de aandelenkoers. Als je in deze zeer onzekere markt wil beleggen, kun je kiezen voor veiligheid, maar dan moet je dat goed doen en kiezen voor bijvoorbeeld een kortlopende staatsobligatie of een deposito, zo zou mijn advies zijn. Kies je voor risico, doe dat dan ook goed en koop geen bedrijfsobligatie, maar bijvoorbeeld voor 80% van je beleggingskapitaal een staatsobligatie die voor gedurende looptijd aangroeit tot 100% van je belegging. Met de overige 20% koop je calls van het bedrijf waar je anders een corporate bond zou hebben gekocht. Daar rust een groot risico op. Gaat het bij de calls fout dan speel je quite, gaat het bij de calls goed dan heb je een klapper", legt Eeken uit.
Private bank en vermogensbeheerder Lombard Odier Darier Hentsch (LODH) spreekt van een uitzonderlijk begin van 2009 als het om issues van corporate bonds gaat. "Er is vanaf 1 januari voor meer dan EUR100 miljard aan bedrijfsobligaties geplaatst. Elke deal werd overschreven en dat is een zeer bullish signaal", aldus hoofd fixed income Rodrigo Araya van LODH.
Hij signaleert daarbij een grotere vraag dan voorheen bij de zogeheten 'real money investors', zoals pensioenfondsen, verzekeraars en particulieren. "Voorheen hadden hedgefunds grotere participaties in inschrijvingen, die zijn nu geringer. Pensioenfondsen verleggen hun aandacht van aandelen naar bedrijfsobligaties om zo hun portefeuilles op orde te krijgen, zo is mijn indruk. Vorig jaar was er vanuit die hoek vrijwel geen belangstelling voor corporate bonds", aldus Araya.
Araya verwacht dat de belangstelling voor bedrijfsobligaties zal aanhouden. "De koersen daarvan zijn afgelopen weken flink opgelopen. De transparantie van de rendementen op aandelen is momenteel niet erg groot. De risico's voor inflatie zijn voor de korte termijn niet groot en hetzelfde geldt voor de rente. Centrale banken maken geen aanstalten om de rentes op de korte termijn te verhogen."
Eeken stelt dat je bij een belegging in een bedrijfsobligatie goed moet kijken naar de kredietwaardigheid van het bedrijf waarvan je een obligatie wil kopen. "Maar de ratings van Fitch of Moody's hebben aan geloofwaardigheid ingeboet. Kijk in plaats daarvan naar de markt voor credit default swaps, een veel betrouwbaarder indicator voor het debiteurenrisico dat een onderneming loopt. AkzoNobel heeft bij de Amerikaanse kredietbeoordelaar Standard & Poor's een BBB+ rating. "Alles onder BBB is junk", aldus Eeken. "Je loopt nu bovendien meer risico op een faillissement dan bijvoorbeeld een jaar geleden."
Araya ziet weinig risico voor belegging in bedrijfsobligaties vanuit de kredietwaardigheid. "Ik denk dat veel kredietbeoordelaars eigenlijk een beetje achter de muziek aanlopen. We zien wel zogeheten default-risico's bij high yield-bedrijven, zoals ondernemingen in de halfgeleidersector die de afgelopen tijd het hoofd qua risicopremies nog aardig boven water wisten te houden."
Handelaar Cees Smit van Today's Beheer ziet bij bedrijfsobligaties geen risico vanuit rente of inflatie. "Ik zie eerder een deflatiegevaar als gevolg van de vernietiging van geld in de achter ons liggende periode en lagere lonen", aldus Smit. Today's Beheer heeft de afgelopen tijd meer positie ingenomen in corporate bonds. "Die markt was aan de onderkant behoorlijk overspannen. Bij staatsobligaties is geen enkele yield-pick up, bij bedrijfsobligaties des te meer, vandaar dat je een draai ziet naar bedrijfsobligaties", aldus Smit.
Jeroen van den Broek is bij ING Wholesale Banking hoofd credit strategy en is al sinds november 2008 positief over bedrijfsobligaties. "Dat is ongewijzigd. Het is wat ons betreft momenteel de beste markt om in te zitten en ik verwacht niet dat dat dit jaar verandert. Het voordeel voor beleggers is dat er geen inflatie- of renterisico bestaat. De opslagen op de coupon zijn aantrekkelijk voor beleggers. De balansen voor bedrijven komen met de plaatsingen niet onder druk te staan. De 'total returns' zijn nu al gemiddeld 4%. Als je dat extrapoleert, dan kom je voor 2009 op 27%", aldus Van den Broek.
Van den Broek signaleert een re-allocering van vermogen bij institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen, "al is het alleen maar, omdat er bijna geen obligaties door financiele instellingen zonder staatsgarantie worden uitgegeven. Er lopen dit jaar voor