Aanhoudende malaise op staalmarkt nekt koers Arcelor
Joost Dobber FD 2 december 2015
De situatie op de wereldwijde staalmarkt is dermate beroerd dat analisten van Citi zich er deze week in verslikten. De analisten meenden in oktober nog dat de vooruitzichten te pessimistisch waren, maar moesten daar woensdag op terugkomen. Het voornaamste slachtoffer: ArcelorMittal. Het staalfonds verloor op het Damrak 8,9%.
De Citi-analisten hadden hun advies voor Arcelor in oktober nog opgetrokken van verkopen naar kopen. Maar sindsdien raakten de staalprijzen alleen maar verder in het slop. 'De overvloed aan mondiale productiecapaciteit lijkt niet te verdwijnen', aldus de analisten, die stelden dat er 'weinig zicht' is op een opleving van de neergaande koersen. 'We jumped the gun', stelden ze, terwijl ze hun koopadvies vervingen door een neutraal advies.
ArcelorMittal wordt al het hele jaar van twee kanten getroffen door de dalende grondstoffenkoersen. Net als andere staalbedrijven levert het eindproduct - staal - door de prijsdalingen steeds minder op.
Maar anders dan de concurrentie, voelt Arcelor ook de pijn van de dalende prijs van ijzererts, de grondstof voor staal. Deze week belandde de prijs voor een ton ijzererts onder $40, waar dat op de top van de markt in 2011 nog $180 was. ArcelorMittal heeft namelijk ook een mijnbouwtak die het bedrijf van ijzererts voorziet. Daardoor profiteert het bedrijf niet van de prijsdaling van de grondstof.
Dit jaar leverde het aandeel al 54% van zijn waarde in. Dat is beduidend meer dan bijvoorbeeld concurrent Voestalpine, waarvan de koers met zo'n 6% is gedaald. Ook Salzgitter verloor pas 2%, terwijl alleen het Scandinavische SSAB met een koersdaling van 39% een beetje in de buurt komt van het verlies van Arcelor.
De vooruitzichten zijn bovendien slecht, merkt analist Joost van Beek van Theodoor Gilissen op. 'De prijs van ijzererts blijft maar wegzakken en aangezien er nog steeds nieuwe mijnen bijkomen, lijkt er ook bij ijzererts geen einde te komen aan de overcapaciteit.' Directe aanleiding voor recente prijsdalingen was de opening van de Roy Hill-mijn in Australië, een mijn die op de tekentafel lag in de hoogtijdagen van de grondstoffencyclus.
'De vraag is nu of ArcelorMittal aan zijn bankconvenanten kan blijven voldoen', zegt Van Beek. 'Die kennen we niet allemaal, dus dat is onduidelijk. Ze genereren een vrij aardige cashflow, maar met deze prijzen ga je een keer in de problemen komen.'
Shortsellers
Staalbedrijven hebben het al het hele jaar moeilijk, en kunnen dit jaar dan ook volop op interesse van shortsellers rekenen. Volgens analisten van Markit is de gemiddelde shortpositie in staalbedrijven dit jaar met de helft gestegen tot meer dan 3% van het uitstaande aandelenkapitaal. Shortsellers speculeren op een koersdaling door geleende aandelen te verkopen, in de hoop die later tegen een lagere prijs terug te kunnen kopen.
Ook ArcelorMittal zag het aantal aandelen dat is gepositioneerd voor een koersdaling stijgen. Bij de jaarwisseling was de nettoshortpositie 5%, nu is die 10%, zo meldt Markit. Daarmee is het geenszins koploper, aangezien shortsellers een voorkeur hebben voor aandelen die minder hard zijn gedaald. Bij het Duitse Kloeckner bijvoorbeeld (koers dit jaar: -10%) is de nettoshortpositie 17,5%.
Amerikaanse staalbedrijven zijn favoriet onder shortsellers. US Steel, waarvan de koers in dollars al 70% is gedaald, is koploper met 28%.