Ondernemingsraad sleept bedrijfsleiding PostNL voor de rechter
De ondernemingsraad van de postbezorgers van PostNL botst met de bedrijfsleiding en sleept deze voor de Ondernemingskamer. De 18.000 postbezorgers, die samen met de pakketbezorgers het hart vormen van de onderneming, vinden dat zij recht hebben op bepaalde vergoedingen aangezien hun werkzaamheden sinds een paar jaar zijn veranderd.
PostNL PNL€4,11-0,84% weigert de vergoeding van de postbezorgers aan te passen. Het zou gaan om een bedrag van €5 mln op jaarbasis.
Het gebeurt niet vaak dat een ondernemingsraad het Amsterdamse gerechtshof inschakelt om een geschil te beslechten tussen het personeel en de bedrijfsleiding. Komende donderdag staan beide partijen tegenover elkaar in Amsterdam. De ondernemingskamer heeft de taak conflicten binnen bedrijven te beoordelen en hier bindende uitspraken over te doen. De zittingen zijn doorgaans openbaar.
Ongelijke behandeling
PostNL is recent vaker in opspraak gekomen. Onderonderaannemers in de pakketbezorging verwijten het concern dat het hen in coronatijd te weinig betaalt. Maar in de pandemie worden er veel meer pakjes bezorgd en dan kunnen de tarieven die worden betaald wel wat omlaag, is de redenering op het hoofdkantoor in Den Haag. En in België wordt het bedrijf beschuldigd van het inzetten van een aantal onderaannemers die geen btw of belasting betalen.
In de zaak van de postbezorgers stelt de ondernemingsraad dat de duizenden postbezorgers ongelijk behandeld worden door het beursgenoteerde bedrijf. Ze zouden in hun secundaire arbeidsvoorwaarden worden achtergesteld ten opzichte van andere werknemers.
Overname Sandd
Wat is er aan de hand? PostNL, monopolist op de Nederlandse postmarkt, kampt al jaren met een sterk afnemend volume van brieven, kaarten, reclamefolders en andere post. In 2019 nam het Sandd over, de enig overgebleven grote concurrent op het gebied van de verspreiding van zakelijke post. Het was een poging om de structurele krimp van de postmarkt vanuit een zo sterk mogelijke positie te pareren.
De afgelopen jaren kromp het postvolume met bijna 10% per jaar. Alleen in coronatijd werd die daling gestopt doordat de overheid relatief veel poststukken verstuurde, met name over de verkiezingen en de vaccinatie van de bevolking.
De post- en pakketvervoerder greep de bundeling met Sandd aan om de postbezorging in Nederland ingrijpend te reorganiseren. Die operatie, intern aangeduid als de Nieuwe route van de Post, leidde tot grote veranderingen voor veel postbezorgers. Hun wijken werden opnieuw ingedeeld en, in veel gevallen, groter gemaakt.
Sommige depots waar de postbezorger van oudsher de post ophaalde om die vervolgens in de eigen woonwijk te gaan bezorgen, werden gesloten. Het aantal depots kromp sterk. De aanpassingen betekenen dat veel postbezorgers verder moeten fietsen om de post op te halen en dat ook de omvang van hun wijk veranderde.
Meer adressen, langere routes
Daarmee veranderde ook de invulling van de functie postbezorger enigszins. Vóór de reorganisatie werkte de bezorger gemiddeld een paar uur per dag voor PostNL. Hij of zij combineerde dat met andere werkzaamheden of met zorgtaken. In de nieuwe opzet tellen de postwijken en -routes meer adressen en zijn de afstanden groter. Het betekent in de praktijk dat postbezorgers in een week meer en langere piekmomenten hebben waarin zij meer post bezorgen dan vroeger het geval was.
De vertegenwoordigers van het personeel trokken bij de leiding van PostNL aan de bel. Zij menen dat postbezorgers door die langere werktijden recht hebben op bepaalde vergoedingen, die ook andere PostNL’ers krijgen. Het gaat dan om betaalde pauzetijd, een kleine vergoeding voor een kopje koffie gedurende het werk, en soms ook een reis- en materiaalkostenvergoeding omdat de wijk en de depots verder uit elkaar liggen.
Volgens de advocaat van de ondernemingsraad, Loe Sprengers, gaat het om een vergoeding van €5 mln per jaar. De gang van het postpersoneel naar de Ondernemingskamer komt niet uit de lucht vallen. Er bestaat ook wrevel dat de bezorgtijden in hun ogen krapper zijn geworden en dat zij meer onder druk staan.
PostNL wijst op de cao
De advocaat van PostNL, Jaap van Slooten, wilde dinsdag niet reageren op het geschil en verwees naar PostNL. Het bedrijf, dat de winstprognose voor dit jaar heeft verhoogd, stelt dat de reorganisatie is ingegeven door het structureel krimpende postaanbod. Het refereert in een schriftelijke reactie aan gesprekken over een cao: ‘PostNL en de or verschillen van mening over een claim van de or. Die claim betreft reguliere arbeidsvoorwaarden die in onze ogen thuishoren in gesprekken met de vakorganisaties over de cao. In die gesprekken worden verschillende met elkaar samenhangende onderwerpen besproken. De zaak ligt nu bij de Ondernemingskamer en we wachten het oordeel van de rechter af.'
De voorzitter van de ondernemingsraad van PostNL verklaarde te zullen reageren na afloop van de zitting van de Ondernemingskamer donderdag.