INTERVIEW: Randstad ziet in de markt nog geen stabiliteit


Door Andre Sterk

Van DOW JONES NIEUWSDIENST



AMSTERDAM (Dow Jones)--Ben Noteboom, chief executive officer (CEO) bij Randstad Holding nv, vindt het ook nu nog steeds te vroeg om te spreken van tekenen van herstel in de uitzendmarkt. Dat zegt de topman van de op een na grootste uitzender van de wereld dinsdag in een interview met Dow Jones Nieuwsdienst.

"Je ziet soms 'ergens iets' opveren, maar dan weten we niet waar het door komt. Daarbij kunnen we nauwelijks vooruitkijken, terwijl onze visibility onder normale omstandigheden circa 6 weken is. Het is nu nog te vroeg om te roepen dat de markt verbetert."

Noteboom leest de diverse voorspellingen en ramingen van banken en onderzoeksbureaus in binnen- en buitenland met grote interesse, maar laat zich daar zeker niet door leiden.

"We laten ons niet sturen door ramingen. We gaan bij Randstad uit van onze eigen cijfers. Een van de bezwaren van externe macro-economische voorspellingen is namelijk dat ze voortdurend worden bijgesteld."

Noteboom is niet somber gestemd voor de toekomst. "Randstad komt zeker door deze kritieke fase heen en de geschiedenis van de uitzendmarkt wijst uit dat marktleiders er ook nog eens sterker uitkomen dan kleinere spelers. Dat gaat ook nu weer gebeuren.

"Maar de markt is ook nu nog niet stabiel, niet bestendig. Spreken over de zogeheten 'green shoots', zoals de laatste weken het geval is, is wat mij betreft prematuur. Als de markt echter stabiliseert zal de groei langzaam weer in de uitzendmarkt zichtbaar worden volgens de bekende patronen: via blue collar naar inhouse en van inhouse naar permanent placement, enzovoort."

De huidige crisis laat niet onverlet dat Noteboom ook sectoren ziet die het redelijk doen. Zo ziet hij bijvoorbeeld nog steeds bij onderwijs, voedingsdistributie, de gezondheidszorg, bij call centres, bij overheden en verschillende infrastructurele projecten nog voldoende vraag naar flexibel personeel in vrijwel alle belangrijke regio's waar Randstad actief is. Die vraag ligt gemiddeld hoger dan bij andere segmenten.

Noteboom verwacht dat bij een herstel ook de nu gedaalde penetratiegraad, volgens de brancheorganisatie ABU in Nederland nu tussen de 2,5% tot 3% tegen 3,5% in de recente hoogconjunctuur, weer zal toenemen. "Dat zal zich voltrekken door drie factoren: de cyclus, de behoefte aan kostenefficiency bij klanten en door een versoepeling van de wetgeving."

Onder de penetratiegraad wordt in dit verband verstaan het percentage uitzendkrachten op het totaal van een beroepsbevolking.

Noteboom verwacht dat het professionele segment, dat laatcyclischer van karakter is dan algemeen uitzenden, bij een herstel van de markt een meer dan gemiddelde groei zal doormaken.

"Het zal nog even duren voordat het zover is, maar die zal er uitspringen, omdat de penetratiegraad omhoog gaat, de vraag naar hoger opgeleid personeel alleen maar toeneemt in westerse landen en omdat dat segment overal sterk is versnipperd. Kleine bedrijven vallen om en laten marktaandeel achter dat Randstad opraapt. Consolidatie is daarbij onvermijdelijk. Dat gold in het verleden ook voor het algemeen uitzenden. Randstad is sterk vertegenwoordigd in het professionele segment, zoals bijvoorbeeld bij IT en onderwijs, en zal vanuit die positie vanzelf een belangrijke rol in dat proces spelen", aldus Noteboom.

Randstad zoekt de groei in dit segment, wat bij de onderneming is terug te vinden bij verschillende labels van het overgenomen Vedior in het Verenigd Koninkrijk en Yacht en onderwijs, gezondheidszorg, voedingsmiddelentransport, engineering, finance en banking, IT en techniek omvat, ook op, omdat schaalgrootte zich in de visie van Randstad altijd uitbetaalt in een betere winstgevendheid. De marges liggen er beduidend hoger bij dan bij algemeen uitzenden. "En ik ben daarbij best bereid 5% marge in te leveren voor substantieel meer omzet", zegt de CEO.

Noteboom heeft overigens niet de verwachting dat er op termijn meer flexibiliteit in het bedrijfsleven vloeit als gevolg van de huidige crisis. "Het geheugen heeft een levensduur van drie jaar", aldus Noteboom. "De penetratie van flexibiliteit neemt wel toe, maar na verloop van tijd nemen bedrijven toch weer vaste arbeidskrachten in dienst en zijn zij de problemen met inflexibiliteit van nu weer vergeten. Maar ik hoop natuurlijk wel dat dit anders loopt."

Voor Randstad is wetgeving dus een van de drie aspecten die de aanstaande groei kan stimuleren. Noteboom ziet het als de belangrijkste belemmering voor de uitzendmarkt dat sommige sectoren nog steeds niet zijn opengesteld voor uitzendkrachten.

"Als je in Frankrijk een penetratiegraad voor de publieke sector, de overheid, zou hebben van 4% of 5% zou dat voor de uitzendsector al enorm schelen. Nu is die penetratiegraad nihil, maar ook Frankrijk moet binnen drie jaar voldoen aan de Europese richtlijn die voorschrijft dat juridische en praktische belemmeringen die sectoren uitsluiten voor uitzendwerk moeten worden weggenomen. Dat is een niet te onderschatten houvast. Ik verwacht dat binnen een paar jaar uitzendkrachten werkzaam zijn bij de Franse overheid", aldus Noteboom.

Niettemin verwacht Noteboom dat wetgeving geen dominante rol zal spelen bij de verdere groei van de uitzendmarkt wereldwijd. "Een bedrijf kiest om efficiency-redenen en niet om juridische motieven voor flexibele arbeid, maar dat neemt niet weg dat de wetgeving in combinatie met de huidige crisis momenteel de belangrijkste risico's voor de uitzendmarkt zijn."

Voor de uitzendmarkten in India en China stelt Noteboom dat die tot nog toe geen "geweldige winsten hebben opgeleverd. Maar je praat vanaf de middenklasse in India over een beroepsbevolking van 300 miljoen mensen met een gemiddelde looninflatie van 10% tot 15% per jaar. Onze opvolgers zullen ons dankbaar zijn dat we indertijd gekozen hebben voor een positie in deze en omringende landen", aldus de topman.

De aanstaande vergrijzing ziet Noteboom in eerste instantie als een politiek probleem. "Bij de politiek ligt de verantwoording voor de bewustwording. Ik zie twee oplossingen voor dit langetermijnprobleem: een groeiende arbeidsparticipatie, en een combinatie van immigratie met integratie, niet alleen van werknemers uit het buitenland, maar ook van langdurig werklozen, ouderen en vrouwen."

Noteboom signaleert wel het politieke besef van het vergrijzingsprobleem voor de arbeidsmarkt, maar voegt daar aan toe dat de huidige crisis niet helpt, ook niet bij het realiseren van de Lissabon-doelstellingen voor 2010 die zijn opgesteld rond de eeuwwisseling.



Door Andre Sterk; Dow Jones Nieuwsdienst; +31-20-5890270; andre.sterk@dowjones.com



(END) Dow Jones Newswires