Interview met Van Beurden in FD za.26-11-2016. deel 1.
'Het moet niet imago zijn dat ons stuurt in bedrijfskeuzes'
Ben van Beurden moet Nederlands grootste bedrijf door de complexe energietransitie zien te loodsen. Een exclusief gesprek met de Shell-topman, over de gepolariseerde discussie rond zijn bedrijf, dividendbetalingen, nieuwe verdienmodellen, Arctische olie en de ‘carbon bubble’.
Slapeloze nachten heeft Ben van Beurden gehad tijdens het lange overnameproces van het Britse BG Group, maar uiteindelijk haalde hij de buit voor €54 mrd succesvol binnen. Met BG Group is het aandeel gas, de schoonste fossiele brandstof binnen het bedrijf, sterk toegenomen. Shell is daarmee volgens de 58-jarige topman beter gepositioneerd voor een koolstofarme toekomst.
Koolstofarm, want een toekomst zonder olie en gas is voorlopig niet realistisch. Daarvoor is het wereldwijde energiesysteem te complex, zegt Van Beurden tijdens een uitgebreid gesprek met het FD in zijn werkkamer op het hoofdkantoor in Den Haag.
Thema’s als dividend, aandeelhouders, duurzame energie en de rol van Shell in de energietransitie liggen op tafel, maar het is vooral de polarisatie in de discussie rond dat laatste thema die Van Beurden zorgen baart: ‘Dit vind ik het grootste probleem waar ik in mijn carrière tot nu toe mee te maken heb gehad. Hoe krijg ik het gat gedicht tussen de kennis en inzichten die ik en het bedrijf denken te hebben en hoe de samenleving er naar kijkt.’
De samenleving. Dat zijn activisten, ngo’s, bezorgde aandeelhouders en boze burgers die van Shell een grotere verantwoordelijkheid verwachten om iets te doen aan de opwarming van de aarde en soms zelfs denken dat als Shell maar ophoudt met olie en gas pompen het klimaatprobleem is opgelost.
Van Beurden zegt zelf als industrie deels debet te zijn aan de kloof en probeert de visie van Shell beter voor het voetlicht te krijgen. Daarmee is Shell een andere weg ingeslagen dan de grote Amerikaanse rivaal ExxonMobil, dat in de sector bekend staat om zijn grote geslotenheid. Van Beurden zoekt juist de dialoog. Hij oogstte lof toen hij zich in 2015 in het hol van de leeuw live liet ondervragen door een legertje journalisten van The Guardian, de Britse krant die in haar berichtgeving duidelijk stelling neemt tegen de fossiele energiesector.
Van Beurden, met zijn 33-jarige carrière bij het bedrijf met recht een Shell-man, moet laveren tussen het bevredigen van een onverzadigbare dividendhonger van grote aandeelhouders, een sterk gedaalde olieprijs en aan de andere kant een veranderend energiesysteem en de ‘groene’ druk vanuit de samenleving om bij te dragen aan de aanpak van klimaatverandering. Gaat dat überhaupt wel samen?
De in Roosendaal geboren Van Beurden probeert het in ieder geval met alle macht. Hij wil dat Shell weer het beste rendement voor aandeelhouders gaat leveren. Het rendement op investeringen, dat onder zijn directe voorgangers even minder prioriteit heeft gehad, moet onder zijn leiding weer omhoog. Shell op nummer één bij aandeelhouders. Maar hij wil ook dat Shell weer gezien wordt als een bedrijf dat een positieve bijdrage levert aan de samenleving, een ‘force for good’, zoals de met flarden Engels sprekende Nederlander dat noemt. Een man met een missie dus.
LZA