Borst nat maken. (FD)
Zelf werd hij bijna twintig jaar geleden voor het eerst gekozen in de Tweede Kamer. Na zijn debuut en maidenspeech in december 2003, toen het ging over privatisering van pensioenfonds ABP, prees toenmalig VVD-minister van Binnenlandse Zaken Johan Remkes de 'redelijk strijdlustige toon van de heer Omtzigt'. Hij sprak de profetische woorden: 'Ik heb de indruk dat met name staatssecretaris Rutte de komende jaren zijn borst wel nat kan maken'.
Mark Rutte was toen, als staatssecretaris van Sociale Zaken, verantwoordelijk voor het pensioenstelsel. Dat was ook het onderwerp waarmee Omtzigt al tijdens zijn studie econometrie bezig was. Zijn ideeën brachten hem in aanraking met een andere wetenschapper in de politiek, toenmalig CDA-leider en premier Jan Peter Balkenende.
Dankzij hem komt Omtzigt op plek 51 van de CDA-kandidatenlijst voor de verkiezingen van 2003. Na de vorming van het kabinet-Balkenende II schuift hij door naar de 44 man tellende fractie van het CDA. Hij trekt er niet alleen de aandacht van Remkes.
Ongemakkelijke verhouding
Als Omtzigt de 'zeer, zeer luxe' pensioenregeling bij De Nederlandsche Bank hekelt, waar de pensioenleeftijd dan 62 is en 'onvoorwaardelijk' wordt geïndexeerd, wordt hij publiekelijk terechtgewezen door partijgenoot en DNB-president Nout Wellink. Die noemt de kritiek 'tendentieus en kwetsend'.
Het is het begin van een ongemakkelijke verhouding tussen Omtzigt en een deel van de gevestigde orde in de partij, die uiteindelijk uitmondt in de scheuring na de verkiezingen van 2021. Partijprominenten als Piet Hein Donner en Aart Jan de Geus ergeren zich aan zijn activisme en de doembeelden die hij oproept over Brusselse bemoeizucht.
Omtzigt krijgt steeds meer moeite om zich te handhaven op de kieslijst en wordt na de val van Rutte I in 2012 helemaal terzijde geschoven. Er moet verjongd worden. Dankzij een opstand van de leden in Overijssel komt hij terug op de lijst. Dan wordt voor het eerst de schaarbeweging zichtbaar die tot vandaag voortduurt: het CDA wordt steeds kleiner en Omtzigt steeds groter.
De partijtop zet hem op een plek waar hij alleen met voorkeurstemmen kan worden gekozen, die hij vervolgens dankzij een verwoede campagne meer dan genoeg krijgt: bijna 37.000, goed voor twee van de dertien Kamerzetels die de partij nog haalt.
De verstoting door de partijtop maakt van Omtzigt een overlever, zoals Rutte dat werd in zijn strijd met Rita Verdonk om het partijleiderschap. Vanaf dat moment is hij de facto al onafhankelijk Kamerlid, met zijn eigen machtsbasis. 'Het werkt heel bevrijdend dat ik nu kan zeggen wat ik ook echt vind', zegt hij in 2015 tegenover het FD.