Delftse hyperloop maakt tussenstop in Groningen
Als het aan Hardt Hyperloop ligt, zoeven we straks met 700 kilometer per uur van Amsterdam naar Frankfurt. Maar eerst komt er een testbuis bij het Groningse Slochterdiep.
Via een hyperloop moet het mogelijk worden om voertuigen met een snelheid van meer dan zevenhonderd kilometer per uur via buizen te verplaatsen.Artist's impression: Hardt
De toekomst gaat het voorstellingsvermogen van vele mensen te boven. Dat bleek begin dit jaar overduidelijk in het Hoge Noorden. Bewoners in de buurt van de nieuwbouwwijk Meerstad bij Groningen kregen toen te horen dat zij straks in hun omgeving een bijna drie kilometer lange buis moeten dulden waardoor capsules zweven met een snelheid van zevenhonderd kilometer per uur.
‘Hoe zit het dan met de veiligheid voor de omgeving als iemand met dit kanon wordt gelanceerd’, vraagt een van de meer dan tweehonderd aanwezigen op een informatiebijeenkomst in Partyboerderij ’t Hof van Scharmer. Het zou die avond niet het enige kritische geluid zijn.
'Forever Young'
Alleen al de grote opkomst geeft aan dat er iets bijzonders gaat gebeuren op het Groningse platteland. De tegenstelling kan ook niet groter zijn. Aan een zijmuur hangen een zeis en een hooivork. Op een plateau boven de bar staan enkele melkbussen. Op een andere muur is in grote letters 'Forever Young' geschreven, een top 40-hit uit 1984.
Ceo Tim Houter en chief technology officer Sascha Lamme tonen een filmpje over wat de Groningers binnen enkele jaren staat te wachten. Hun Delftse bedrijf Hardt Hyperloop heeft een locatie parallel aan het Slochterdiep uitverkoren als de plek om het eerste zogenoemde European Hyperloop Center te vestigen. In het Groningse projectvoorstel zijn de schetsen al gemaakt: er is zelfs gedacht aan een verbinding naar de Groningse binnenstad per watertaxi.
HyperloopIn 2013 presenteerde Tesla-baas Elon Musk zijn idee voor een hyperloopverbinding tussen LA en San Francisco. Door reizigers in een vacuümtrein door een buis te schieten, zou de reistijd slechts 30 minuten zijn. Musks initiatief leidde tot diverse hyperloopprojecten.
Testbaan
Vanaf eind dit jaar moet de bouw beginnen van een stalen buis met een diameter van 1,4 meter en een lengte van 2,6 kilometer. Allerlei partijen krijgen daarna de mogelijkheid om op hoge snelheid testen uit te voeren met een vorm van vervoer die het beste is te vergelijken met buizenpost. Hardt Hyperloop stelt de testbaan open voor concurrenten, om hun concepten zo snel mogelijk rijp te kunnen maken voor commerciële exploitatie.
En nee, zo maakt Lamme duidelijk, er kan niets uit de buis schieten. ‘Het ergste wat kan gebeuren is dat de buis implodeert, dat hij in elkaar klapt. Maar dan moet er wel een vliegtuig tegenaan vliegen.’ Dat betekent dus dat omwonenden niet opeens verwrongen capsules in hun tuin zullen vinden.
Luchttaxi's
Het testcentrum is voor de vier oprichters van Hardt Hyperloop – naast Houter en Lamme zijn dat Marinus van der Meijs en Mars Geuze - noodzaak om hun droom te kunnen waarmaken. In het volgende decennium zou het mogelijk moeten zijn om door een buis in vijftig minuten van Amsterdam naar Frankfurt te reizen. In hun ideale plaatje stapt de passagier daarna in een zelfsturende elektrische auto of een luchttaxi om op zijn eindbestemming te komen.
Twee weken later kan ceo Houter zich de zorgen van de Groningers goed voorstellen. Er moet nog veel uitgelegd worden, zo zegt hij bij een ontmoeting in Delft. ‘Voor mij was dit ook nieuw. Ik was nog nooit op zo’n informatiebijeenkomst geweest.’
TechniekElon Musk wilde de capsules laten zweven door de buis bijna vacuüm te trekken en de overgebleven lucht samen te drukken om een luchtkussen te creëren. Hardt Hyperloop werkt met magneten om de zwevende capsule stabiel in de buis te houden.
Sciencefiction
Houter (27) vertelt graag dat de eerste ideeën over vervoer via buizen al in de 19e eeuw ontstonden. Sciencefictionschrijvers waren er ook verzot op. De afgelopen jaren heeft het concept een enorme impuls gekregen door Elon Musk, de man die met de productie van elektrische auto’s de traditionele auto-industrie met enorme snelheid ontwricht. Musk schreef in augustus 2013 zijn ergernis over de ontwikkeling van een dure hogesnelheidslijn tussen Los Angeles en San Francisco van zich af door een zogeheten hyperloop als sneller en goedkoper alternatief te propageren.
Toen Musk zijn 57 pagina's tellende studie ‘Hyperloop Alpha’ publiceerde, was Houter met enkele medestudenten aan de TU Delft nog bezig met de ontwikkeling van een elektrische raceauto als studieproject. Bijna twee jaar later kondigde Musk aan een wedstrijd te willen organiseren voor een eerste prototype van dit buizenvervoer.
Houter: ‘Sascha (Lamme, de huidige cto, red.) appte toen: stop nu met studeren, we gaan een hyperloop bouwen. Het gevoel kwam al uit de elektrische auto. Daarna kregen we een innovatieprijs en wonnen we in januari 2017 met ons ontwerp de algehele prijs in de wedstrijd van Musk. Dat was de kickstart van ons bedrijf.’
Internationale samenwerking
In een verzamelgebouw aan de Paardenmarkt in Delft werken zo’n 25 mensen aan de realisatie van een eerste hyperloop. Met staalproducent Tata Steel en bouwbedrijf BAM zijn belangrijke samenwerkingspartners aangetrokken. Er heeft zich ook een bont gezelschap aan investeerders gemeld. De Nederlandse Spoorwegen waren drie jaar geleden investeerder van het eerste uur. Daarna volgden onder anderen ex-profvoetballer Gregory van der Wiel en recent nog Booking.com-oprichter Kees Koolen.
Niet alles gebeurt nu vanaf de tekentafel. In juni vorig jaar onthulde Hardt Hyperloop in aanwezigheid van minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) en toenmalig Europees vervoerscommissaris Violeta Bulc al een witte, dertig meter lange testbuis op de campus van de TU Delft. Daar is het huidige ontwikkelteam wekelijks te vinden om de betrouwbaarheid van hun zweefsysteem te bewijzen en bedachte verbeteringen te testen.
Op het terrein, omgedoopt tot The Green Village, staat ook een container met een vacuümpomp en een schakelkast voor het systeem dat een capsule moet voortstuwen. Naast een werkplaats iets verderop is een control room ingericht waar de ingenieurs de vorderingen in de buis in de gaten kunnen houden.
De oprichters van Hardt Hyperloop. V.l.n.r.: Mars Geuze, Marinus van der Meijs, Tim Houter, Sascha Lamme.
Andere techniek
Volgens cto Lamme, die in Delft lucht- en ruimtevaarttechniek studeerde en hiermee wel zijn bachelor haalde, is Hardt Hyperloop nu ‘dicht bij de oplossing’. De techniek van het bedrijf wijkt sterk af van wat Musk voor ogen had. Musk wilde een capsule laten zweven door zoveel mogelijk lucht uit de buis te halen en vervolgens de overgebleven lucht hard samen te drukken om een luchtkussen te creëren.
Lamme spreekt van ‘twee tegenstrijdige keuzes’ bij het concept van de Tesla-oprichter, omdat Musk lucht op verschillende manieren wilde gebruiken. Dat vergt extra energie, meer batterij-inhoud, meer motorcapaciteit en kost dus uiteindelijk meer geld. Hardt Hyperloop trekt de buis ook bijna vacuüm, maar werkt met magneten om de zwevende capsule stabiel in de buis te houden.
Evenwichtspunt
‘Een magneet wil zich vastplakken aan staal als hij dichtbij komt. Maar er is theoretisch ook een evenwichtspunt, waarin-ie niet wil vallen en niet wil plakken’, vertelt Lamme (29) terwijl hij in de witte buis staat 'where the magic happens'.