DeZwarteRidder schreef op 30 april 2021 11:12:
Belangrijke ontdekking onderzoekers Erasmus MC
Eerste stap naar genezing hiv? Cellen aangezet tot zelfvernietiging
Door Arianne Mantel
Updated 8 min geleden
10 min geleden in BINNENLAND
Rotterdam - Met hiv geïnfecteerde cellen kunnen met bepaalde stofjes, DDX3-remmers, worden aangezet tot zelfvernietiging. Dat is een belangrijke ontdekking van het Erasmus MC, want de sluimerende aanwezigheid van het virus in lichaamscellen is een grote horde op de weg naar genezing van hiv.
Een hiv-infectie is dankzij effectieve behandelingen geen dodelijke ziekte meer. Maar dat betekent niet dat de strijd gestreden is. Omdat het virus zich stilletjes verstopt in cellen van het immuunsysteem, moeten mensen met hiv levenslang medicijnen gebruiken. In lang niet alle landen zijn die medicijnen voorradig.
In ons land leven naar schatting 23.700 mensen met hiv. Het grootste deel van hen die weten dat ze hiv hebben, 93%, wordt behandeld. Bovendien kunnen mensen die succesvol worden behandeld het virus niet overdragen. Naar schatting weten 1.730 mensen in Nederland niet dat ze het virus bij zich dragen.
Daarom richt veel onderzoek zich daarom op het uitschakelen van het slapende virus. In een nieuwe studie, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications, presenteren wetenschappers van het Erasmus MC daarvoor een nieuwe strategie.
Chemische trucjes
Volgens onderzoeker dr. Shringar Rao is er een manier gevonden om hiv-geïnfecteerde cellen aan te zetten tot zelfvernietiging. Ze deed dat met een alternatieve versie van de methode shock and kill. Daarbij wordt het virus met chemische trucjes uit de verstopplek gelokt en vervolgens doodgemaakt door het afweersysteem. „Wij kiezen voor een shock and induce suicide-methode. We activeren met een nieuw type stof een mechanisme in de geïnfecteerde cel, waardoor deze overgaat tot zelfvernietiging”, vertelt Rao.
Het voordeel van deze methode is dat de onderzoekers voor het doden van het virus niet afhankelijk zijn van het verzwakte afweersysteem van mensen met hiv.
Voor de shock and induce suicide-methode gebruikten de onderzoekers stofjes die het eiwit DDX3 remmen. DDX3 moet geremd worden, omdat dit eiwit het virus helpt zijn genetisch materiaal om te zetten in nieuwe virusdeeltjes. Behandeling met DDX3-remmers van geïnfecteerde cellen uit het bloed van zeven mensen met hiv leidde inderdaad tot een afname van het aantal immuuncellen met slapend virus.
Getest op muizen
Hoe mooi de bevindingen ook zijn, de DDX3-remmers mogen nog niet klinisch getest worden op patiënten. Tot nu toe gaat het om laboratoriumbevindingen. DDX-3-remmers zijn een hele groep stoffen. Twee daarvan zijn uitgebreid getest op muizen en ratten. Het toxicologisch profiel ziet er goed uit, dus dat is hoopgevend voor de ontwikkeling richting klinische toepassing voor hiv.
Van de hele groep DDX-3-remmers staat voor één stofje een klinische studie bij patiënten in de planning in de nabije toekomst. Dat is overigens voor sarcoma en borstkanker, dus (nog) niet voor hiv. De stap naar geneesmiddel kan dus nog even duren, maar deze uitkomst kan wel de eerste stap zijn naar de genezing van een hiv-infectie.
Dat zou volgens Rao fantastisch nieuws zijn voor landen waar minder geld is voor antivirale medicijnen en hiv-testen: „Door de coronacrisis blijkt maar weer eens hoe hoog de nood is. Veel mensen hebben geen toegang meer tot hiv-medicijnen of hiv-testen. Het Aidsfonds heeft uitgerekend dat dit de komende twee jaar zal leiden tot 150.000 extra doden, boven op de 690.000 jaarlijkse hiv-gerelateerde sterfgevallen. Er is nu veel aandacht voor corona, maar laten we andere virussen niet vergeten.”