Vraagtekens bij fundering parkeergarage Eindhoven
bouwbreed Premium 1355
Vraagtekens bij fundering parkeergarage Eindhoven
Een slappe kleilaag in de ondergrond kan een rol gespeeld hebben bij de instorting van de parkeergarage in Eindhoven. Dat stelt geoloog Jos Terken die voor BAM onderzoek deed nadat twijfels waren gerezen over aanpassingen van het palenplan. “Uitgerekend onder het ingestorte deel van die garage is die kleilaag vrij dik terwijl de funderingspalen vreemd genoeg vlak boven die laag ophouden.”
De luchthaven van Eindhoven bevindt zich volgens de gepensioneerde Shell-ingenieur boven de zogenaamde Roerslenk. Dat is een breukgebied dat naar geologische maatstaven behoorlijk actief is. Die breuken kunnen rivierlopen plotseling laten veranderen wat verklaart waarom op de ene plek in de ondergrond zich een kleipakket bevindt, waar een paar meter verderop alleen maar zand te vinden is.
Belangrijker misschien nog dan die wat algemenere beschouwingen over de diepe ondergrond in het eerste deel van zijn rapport is het feit dat Terken ook de sondeerstaten van Fugro bestudeerde. Die kreeg hij door zijn opdrachtgever binnen BAM doorgespeeld.
Drie meter dikke kleilaag
In de sonderingsgegevens valt volgens Terken op dat onder het zuidwestelijke deel van de garage de bodem hoofdzakelijk uit zand bestaat terwijl zich onder het noordoostelijk deel een kleipakket van 3 meter dikte bevond. Dat begint zo’n 18 meter onder maaiveld terwijl de punten van de in de grond gevormde funderingspalen daar niet verder kwamen dan 14 meter beneden maaiveld. Elders in de garage zijn de palen langer uitgevoerd, soms tot wel 25 meter diep. Tot al te stellige conclusies laat Terken zich niet verleiden, hij is geen constructeur, maar hij vindt het wel opmerkelijk en beveelt extra onderzoek uit naar boorkernen.
De sonderingen gerelateerd aan de paalpunt diepte
Terken voerde zijn onderzoek in de zomer van 2017 uit op verzoek van een contactpersoon. Dat was lang voordat de bollenvloer van BubbleDeck als boosdoener werd aangewezen. De geoloog zocht 34 jaar lang over de hele wereld voor Shell naar olie en houdt zich tegenwoordig bezig met geothermie. Omdat zijn specialisme is visualiseren van de ondergrond, kon hij uit bestaande gegevens van boringen en seismisch onderzoek vrij snel een betrouwbaar beeld vormen van de bodem onder Eindhoven Airport en de parkeergarage in aanbouw. Terken kreeg naar eigen zeggen een bescheiden vergoeding voor van BAM.
Voorzichtig omspringen met belastinggeld
Daarna was zijn betrokkenheid bij de ingestortte parkeergarage ook voorbij en hoorde hij er nooit meer wat over. Alle onderzoeken die daarna naar buiten kwamen wezen naar het voegdetail of het legplan van de bollenvloeren legden. Over mogelijke gebreken aan de fundering en onregelmatigheden inde ondergrond had niemand het meer. Maar nu er steeds meer geld wordt uitgegeven aan het versterken van vloeren, besloot hij zijn onderzoek toch eens wat breder onder de aandacht te brengen. “Het zou toch zonde zijn als we belastinggeld over de balk smijten omdat we een probleem aanpakken, dat misschien wel helemaal geen probleem is”, licht hij toe.
Deze week stuurde Terken zijn rapport naar directeur Rob Plug van BubbleDeck. Vorig jaar stuurde hij het ook al naar de OVV, maar daar hoorde hij nooit meer iets op terug. “Ik weet zeker dat ze het ontvangen hebben, want ik heb er nog achteraan gebeld, maar daarna bleef het stil.”
Wijte: schadebeeld strookt niet met oorzaak in de fundering
Hoogleraar Simon Wijte, die voor aannemer BAM het onderzoek uitvoerde naar de instorting in Eindhoven herinnert zich dat hij het onderzoek destijds heeft ingezien. Hij heeft het daarna redelijk snel terzijde gelegd omdat het schadebeeld dat hij als onderzoeker aantrof volgens hem op een heel andere oorzaak wees. De directeur van adviesbureau Hageman bevestigt dat ook de OVV het onderzoek op heeft ontvangen. Royaal voor ze hun bevindingen publiceerden.
Wijte: “Als de instorting veroorzaakt zou zijn geweest door zettingen of zakkingen zou het schadebeeld echt heel anders zijn geweest. Dan zou de vloer bezwijken bij de opleggingen, dus rond de kolomkoppen. Terwijl de instorting overduidelijk is begonnen middenin een vloerveld. Bij de voeg tussen twee plaatnaden, zoals wij vaststelden en TNO bevestigde.”
Ongerijmdheden in onderzoeken en maatregelen
Directeur Pieter Plass van CBB uit Arnhem is er lang niet zo zeker van dat de fundering geen rol kan hebben gespeeld in Eindhoven. Hij kreeg het rapport doorgespeeld van BubbleDeck en las het met stijgende verbazing. Het strookt wat hem betreft wel degelijk met de bevindingen van de onderzoeken die tot nu toe zijn gepubliceerd. Hij wijst er op dat in het rapport van bureau Hageman veel foto’s staan met scheuren rond de kolomkoppen. De vloer was voor de instorting al zeker zo’n 20 centimeter doorgezakt wat voor enorme stress heeft gezorgd. “Alleen trok de uitvoerder van BAM niet de juiste conclusie en repareerde de scheuren alleen cosmetisch.”
Plass wijst er al langer op dat er wat hem betreft heel wat ongerijmdheden zitten in de onderzoeken en de maatregelen die daarop zijn genomen om breed- en bollenplaatvloeren in het hele land te versterken. “Ondanks de bijna heilige statuur van een instelling als de OVV zijn het uiteindelijk individuen die zij inhuren om deelonderzoeken uit te voeren. Die kijken ook lang niet altijd onbevangen naar de problematiek maar hebben hun vooroordelen en blinde vlekken. Het laatste woord is hier nog niet over gezegd. Niet over Eindhoven en ook niet over de bredere vloerenproblematiek.”