(DEEL 2)
De echte guldenzegels met de beeltenis van Beatrix zijn alleen uitgegeven op rollen, waarbij de zegels gescheiden werden door dertien ronde, geperforeerde gaatjes. Bij het uit elkaar halen van deze zegels ontstaan er scheurresten. De zegels die van de Heidelberg-machine rollen zijn gestanst, zitten niet meer aan elkaar vast, maar zijn helemaal uitgesneden. Die valse zegels hebben dus ook geen scheurresten. Allemaal kenmerken die jaarlijks in de catalogus van de Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren beschreven staan voor zegels vanaf 1852.
Eén echte zegel
Bij PostNL blijven de valse zegels lang onopgemerkt. Jurgen L. en Dimitri W. weten de automatische controlesystemen van het bedrijf te omzeilen door altijd één echte zegel naast de valse zegels op de sticker te plakken. Links zitten de valse zegels, rechts de echte, het liefst met een zo laag mogelijke waarde. In 2011 koopt Jurgen L. met zijn bedrijf Vago voor 85 duizend euro van deze 'bijplakzegels' van 2, 3, 5 of 10 eurocent.
Eind 2011 legt PostNL beslag bij de betrokkenen in de fraudezaak. Jurgen L. reageert meteen. Hij laat een medewerker die de websites beheert weten dat de boel op zwart moet.
Op 2 mei 2012 doet justitie invallen in Nederland, België, waar Dimitri W. woont en in Duitsland,waar Jurgen L. woont. Ze zitten kort vast. PostNL begint daarna bij de rechtbank in Amsterdam een civiele procedure en eist een forse schadevergoeding. Op 10 april legt de rechter de twee mannen op als schadevergoeding aan PostNL een voorschot van 2,6 miljoen euro te betalen. Omdat ze dat niet doen, worden hun bedrijven failliet verklaard. Dimitri W. wordt ook persoonlijk failliet verklaard. De strafzaak loopt nog.
Commentaar Jurgen en Dimitri
Advocaat Sjoerd van Berge Henegouwen zegt dat zijn cliënt Dimitri W. nooit in valse postzegels heeft gehandeld. Het zou kunnen dat er wat valse zegels zaten tussen de postzegels die Dimitri van anderen heeft afgenomen, zegt hij. 'Maar mijn cliënt heeft nooit geweten dat hij valse zegels in bezit had.' De advocaat zegt dat zijn cliënt niet kan wachten tot de strafzaak begint zodat hij zijn onschuld kan aantonen. Van hennep in zijn busje wist W. niets van. 'Toen zat mijn cliënt in het buitenland.'
Jurgen L. zegt dat de zaak gebaseerd is op leugens van PostNL en dat in de strafzaak snel zal blijken dat er niets aan de hand is. 'Ik heb niet in valse postzegels gehandeld en ze ook niet gemaakt.' Hij zegt nooit een Heidelberg-machine te hebben gekocht. De stansplaten waren voor een vriend.
De partij hennep was volgens hem ook 'geen hennep, maar afval van hennep dat uit een kantorenpand is gehaald dat verhuurd was'. Hij zegt zich te 'verheugen' op de strafzaak om aan te tonen dat 'PostNL en het Openbaar Ministerie' de boel belazerd hebben.
Verzamelaars
In de filateliewereld heeft de affaire veel ophef veroorzaakt, zegt Henk Vleeming (61), erkend filatelist. Hij werkt als specialist - zelf verzamelt hij Peruaanse postzegels - bij Corinphila in Amstelveen, een veilinghuis voor postzegels, munten en prentbriefkaarten.
In de kamer waar hij zit, liggen overal stapels met postzegelboeken. Van die grote boeken, vaak van kunstleer, blauwe, bruine, groene en soms een felrode. Meestal collecties van verzamelaars, die na hun overlijden in de veiling gaan.
Vleeming twijfelde geen moment toen hij de valse guldenzegels onder ogen kreeg. Kwestie van ervaring. 'De tanding, druktechniek. Leek nergens op.' Hij kent de hoofdverdachten van postzegelbeurzen. Het is een klein wereldje, zegt hij. 'Maar de ophef ging niet over de fraude.' De affaire was voor PostNL mede aanleiding om in één klap alle guldenzegels ongeldig te verklaren, vanaf 1 november 2013.
In 2012 werden er volgens PostNL nog voor 2 miljoen euro aan guldenzegels gebruikt. Het bedrijf schatte in 2013 dat er nog tussen de 20- en 200 miljoen euro aan ongebruikte - postfrisse, in jargon - guldenzegels in omloop waren. Hop. Niets meer waard. Vleeming noemt het een drama voor sommige verzamelaars. 'In één klap was hun verzameling niets meer waard. Dat vind ik veel erger dan de fraude.' Er waren namelijk verzamelaars die zich hadden toegelegd op guldenzegels, als een soort investering.
Voor Vleeming zelf maakte het niet zo veel uit. Hij heeft geen verzameling guldenzegels. Daar zijn er veel te veel van. Filatelistisch zijn die niet interessant. Wat hij nu op zijn bureau heeft uitgestald, dat is pas zeldzaam. Undercover mail, zegt hij trots. 'Nooit van gehoord, zeker. Clandestiene post? Ook niet?' Enthousiast vertelt hij over het versturen van post tijdens de Tweede Wereldoorlog. 'Landen die met elkaar in oorlog waren, verboden een rechtstreekse postverbinding.' Dus werden er postbussen in andere landen gebruikt om bijvoorbeeld een brief van Engeland naar Duitsland te sturen. 'Veel post liep via Lissabon.'
Hij pakt een Nederlandse brief die via postbus 506 in Portugal naar Duitsland werd verstuurd. 'Fascinerend vak hebben wij, hè.' De verzameling 'undercover mail' wordt in september geveild.
Dimitri W. heeft zich ook weer op de handel in zeldzame munten, bankbiljetten en postzegels gestort. In Nederland is hij failliet verklaard en hoofdverdachte in de fraudezaak, vanuit België is hij vorig jaar opnieuw begonnen. Zo staat hij volgend weekeinde op een grote bankbiljettenbeurs in Maastricht met zijn bedrijfje, dat op naam van zijn vrouw staat.
Bakken met munten
In het Belgische plaatsje Maasmechelen, net over de Nederlandse grens, huurt Dimitri W. winkelruimte van de lokale Boels-vestiging. In de winkel - 'ruim dertig jaar ervaring op het gebied van munten, postzegels en bankbiljetten' - staan grote bakken met munten en zijn bankbiljetten uitgestald achter glas. Bij de ingang van het pand hangt een camera. Een medewerker laat weten dat W. alleen telefonisch bereikbaar is. Ondanks herhaalde verzoeken belt hij niet terug.
Jurgen L. is sinds een paar weken weer op vrije voeten. Hij zat ruim anderhalf jaar vast omdat hij ondanks bevel van de rechter onder meer weigerde inlichtingen te verstrekken over zijn vermogen. Justitie hoopt de vrienden Jurgen L. en Dimitri W. met nog zes andere verdachten deze zomer nog voor de rechter te brengen. Ze worden verdacht van witwassen, fraude, oplichting en het vormen van een criminele organisatie.
Boekhandelaar Ardi Seij was lang verdachte in de zaak. Hij is blij dat de affaire voor hem achter de rug is, vertelt hij. 'PostNL legde beslag op mijn bezittingen en dreigde met een miljoenenclaim.' Hij ging bijna failliet. Zijn boekhandel in het centrum van Utrecht deed hij dicht. Seij kon de huur niet meer betalen en verhuisde zijn handel naar een anoniem bedrijfspand in Maarssen. Hij deed aangifte tegen Jurgen L. en moest een advocaat inhuren om aan te tonen dat hij ongewild in de valse postzegels was beland. Op 5 april 2013 kreeg hij een brief van justitie. Hij was onterecht als verdachte aangemerkt. Hij vist de brief uit een dikke ordner en houdt hem even omhoog. Die gooit hij nooit weg. Met oude postzegels laat hij zich niet meer in. 'Dit was echt niet tof.'