10 Nov 2018 09:24 Rob Lucas: de kiezel in de zinkschoen van Nyrstar
10 november 201808:46Bookmark this page Deel op Facebook Deel op Twitter Deel op Twitter Deel via mailSchermvullende weergave
Minister Rob Lucas: 'Ik maak me ernstig zorgen over de schadelijke looduitstoot van de lood- en zinksmelter van Nyrstar.' ©Malcolm Sutton/ABCDe Australische minister bezorgt Nyrstar deze week nieuwe kopzorgen met felle kritiek op een vervuilende Nyrstar-fabriek.‘Ik maak me ernstig zorgen over de schadelijke looduitstoot van de lood- en zinksmelter van Nyrstar NYR-4,78% in Port Pirie. Zowel voor de werknemers als voor de bevolking.’Zorgen
Rob Lucas, de liberale minister van Financiën van Zuid-Australië, maakt zich ernstig zorgen over de loodvervuiling door de fabriek van Nyrstar in Port Pirie. Die moet de toekomstige winstmotor van de zinkgroep worden
Lucas heeft daar volgende maand een onderhoud over met Hilmar Rode, de CEO van Nyrstar.
Lucas is geen fan van PortPirie omdat Nyrstar zijn leningen niet aflost en zijn deelstaat zwaar garant staat voor die uitstaande leningen. Dat kan de Australische belastingbetaler zuur opbreken.
De Zuid-Australische minister van Financiën Rob Lucas wond er deze week geen doekjes om: de vervuiling van de fabriek is onaanvaardbaar en moet worden aangepakt. In een interne mail die deze week in de lokale pers was uitgelekt, had de directeur van de Port Pirie-site, Mark Zaborowski, onomwonden gezegd dat de uitstoot van de fabriek met de helft omlaag moet. ‘Anders riskeren we dat onze uitbatingslicentie wordt geschrapt.’Aankaarten
Metingen van de Australische milieudienst gaven aan dat de hoeveelheid lood in de lucht in en rond de fabriek het hoogste niveau in vier jaar heeft bereikt. In zijn mail waarschuwt Zaborowski ook voor loodafzetting op straat en op gebouwen. Niet verwonderlijk dat in Pirie, waar 14.000 mensen wonen, alle belletjes gingen rinkelen.Nyrstar reageerde prompt op de uitstootproblemen en besliste de oude sinterfabriek, die nog samen met de nieuwe fabriek in werking is, eind dit jaar zes weken te sluiten. Maar Lucas is er niet gerust op. ‘Volgende maand ontmoet ik de CEO van Nyrstar. Ik ga het loodprobleem bij hem aankaarten.’Geldkoe van Nystar
De Belgische zinkgroep vormde in Port Pirie, 230 km ten noorden van Adelaide, een oude zwaar vervuilende loodsmelter uit 1889 om tot een moderne zinksmelter. De fabriek werd in het voorjaar opgestart en recycleert de residu’s van de andere zinksmelters van Nyrstar. In een latere fase wil Nyrstar-topman Hilmar Rode er een recyclagefabriek voor elektronisch afval van maken à la Umicore in Hoboken.Schermvullende weergave
Werknemers van Nyrstar in Port Pirie.Port Pirie moet de geldkoe worden van het met schulden overladen Nyrstar. Maar Lucas is geen fan.En niet alleen om milieuredenen. De vorige Labor-regering stelde zich garant voor 291 miljoen Australische dollar aan leningen voor Nyrstar om de fabriek te bouwen. Zo wilde ze de werkgelegenheid van de 750 werknemers veiligstellen. Zonder de rugdekking van de AAA-score van de Australische overheid had Nyrstar nooit zo’n goedkope financiering gekregen en was het 660 miljoen Australische dollar (440 miljoen euro) kostende project er nooit gekomen.Maar in mei kondigde Nyrstar aan dat het de eerste tranche van 37 miljoen niet zou aflossen. Het uitstel van de schuldaflossing was juridisch mogelijk.Juridische acties
Maar Lucas - een liberaal - noemde het uitstel ‘surprising’. De Zuid-Australische overheid heeft ondertussen al gedreigd met juridische acties. Meteen werd duidelijk dat Nyrstar de politieke steun van de nieuwe liberale regering én Lucas kwijt is.Ook de onaangekondigde ontslagen in Port Pirie - honderd volgens de bonden - konden op weinig begrip rekenen. Lucas maakt natuurlijk ook zijn huiswerk. Hij weet net als iedereen dat Nyrstar het niet makkelijk zal hebben om in september volgend jaar zijn obligatielening van 340 miljoen euro af te lossen.Jobs vrijwaren
‘Nyrstar heeft in mei geen belangrijke aflossingen gedaan en het heeft aangegeven dat ook in november niet te zullen doen’, zei Lucas deze week. ‘We hebben ook niets om het aantal jobs in de fabriek te vrijwaren. Dat klinkt toch onvoorstelbaar.’ Tussen de lijnen laat Lucas verstaan dat hij het contract met Nyrstar nog eens grondig onder de loep zal leggen.Rode kan dus maar beter goed voorbereid zijn als hij straks Down Under trekt om de loodvervuiling te bespreken. Want een conflict met Lucas kan hij missen als kiespijn. Het gevaar bestaat, aldus analisten, dat Lucas het milieuprobleem koppelt aan de terugbetaling van de leningen waarvoor de Australische regering garant staat. En dan heeft Nyrstar er nog een probleem bij.Schermvullende weergave
Om deze Nyrstar-site in het Australische Port Pirie draait het.Daarom was Rode er als de kippen bij om actie aan te kondigen na de berichten over de loodvervuiling. De CEO van Nyrstar kan zich in Port Pirie geen misstappen veroorloven, anders is het gedaan met zijn bedrijf. Lucas wordt dus een belangrijke schakel in zijn overlevingsstrategie.Volgens Rode is er in Port Pirie verder geen reden tot ongerustheid en draait de nieuwe fabriek goed, zelfs beter dan verwacht. De aangekondigde ontslagen zijn volgens de groep een manier om in Australië, net als in Europa, de tering naar de nering te zetten en hebben niets te maken met operationele opstartproblemen.Naarmate de fabriek op toerental komt, is er minder volk nodig, is te horen. Rode blijft erbij dat Port Pirie dit jaar 40 miljoen euro bijdraagt tot de brutobedrijfswinst. De komende twee jaar rekent hij op respectievelijk 100 en 130 miljoen euro.Stijgende kosten
Maar analisten betwijfelen of dat zal lukken. De energieprijzen stijgen, ook in Australië. De afbetaling van de 340 miljoen hangt als een zwaard van Damocles boven het zinkbedrijf, dat tegen 1,4 miljard euro schulden aankijkt.Deze week trok het vakblad Metal Bulletin aan de alarmbel over een ‘grote Europese zinksmelter’. Die had het moeilijk om aan zinkconcentraten te geraken. Leveranciers zouden boter bij de vis vragen voor ze leveren.Namen werden niet genoemd, maar volgens analisten ging het om Nyrstar. De groep deed het nieuws af als speculatie. Maar als het klopt, betekent dit dat het werkkapitaal zal stijgen en ook dat kan Rode missen als kiespijn. Heel veel partijen zijn blootgesteld aan Nyrstar.Alle ogen zijn nu gericht op Trafigura. De Nederlandse grondstoffenhandelaar is als belangrijke aandeelhouder ook de grootste leverancier, klant en kredietverschaffer van Nyrstar. Als die geen wit konijn uit zijn mouw tovert, ziet het er volgens analisten heel benard uit voor Nyrstar. En kan Lucas naar zijn centen fluiten. Meteen slecht nieuws voor de Australische belastingbetaler.
Marc De Roo, Redacteur Ondernemen