Een tiental Europese lidstaten is van plan onderling een taks op financiële
transacties (FTT) in te voeren. Een Tobin-taks voor heel de EU wordt
definitief afgevoerd. Ook een taks voor de eurozone alleen, is voorlopig niet
denkbaar.
'Er is geen unanieme steun in de Europoese Unie voor de invoering van een taks
op financiële transacties. Wel overweegt een betekenisvol aantal lidstaten om
voor dergelijke Tobin-taks of Robin Hood-taks een versterkte samenwerking op
te zetten.' Dat zei de Deense minister van Financiën, Margarethe Vestager, na
een intens debat in Luxemburg met haar 26 EU-collega's.
Die woorden van Vestager houden in dat er opnieuw vaart kan komen in het
dossier van de Tobin-taks. Alvast negen landen zijn bereid om dergelijke taks
in beperkte kring uit te werken. Tot nog toe kon in dit dossier helemaal geen
vooruitgang geboekt worden omwille van de felle tegenwind uit Londen. De
Britten willen niet weten van een Europese taks, zelfs indien die een perfecte
replica wordt van de Britse 'stamp levy' of taks op aandelentransacties.
Het plan voor een taks op financiële transacties ligt sinds september vorig
jaar op de EU-tafel. De Europese Commissie stelde voor dat zowel de koper
als de verkoper van aandelen of obligaties vanaf 2014 0,1 procent moet
afstaan. Voor derivaten zou er 0,01 procent bijkomen. De voorbije maanden zijn
verschillende scenario's uitgetest, waaronder een invoering in stapjes van
dergelijke taks.
Vooral Frankrijk en Duitsland willen de 'Tobin-taks' snel invoeren. Zij
porden de voorbije weken de overige eurozone-landen aan om mee te stappen in
een versterkte samenwerking. Dat is Europees jargon voor EU-wetgeving die maar
door een beperkte groep landen wordt aangenomen. Maar niet iedereen in
euroland was vrijdag te vinden voor de taks zoals die nu voorligt.
De Nederlandse minister van Financiën, Jan-Kees De Jager acht dergelijke
Tobin-taks schadelijk voor de economie, werkgelegenheid en pensioenen in zijn
land. Bovendien is Nederland, zeker in deze pre-electorale tijden, faliekant
tegen een Europese belasting. Ook Luxemburg wijst het plan af.
Er wordt nu dus gezocht naar een coalitie van landen die wel mee willen doen.
En die lijkt niet zo moeilijk te vinden. Om een versterkte samenwerking op te
zetten, heb je negen landen nodig. Eerder dit jaar pleitten exact negen landen
in een gezamenlijke brief voor een snelle invoering van de FTT: Frankrijk,
Duitsland, Spanje en Italië, België, Griekenland, Portugal, Oostenrijk en
Finland. Mogelijk wordt die groep nog groter.
Toch is die Tobin-taks voor beperkte kring 'nog niet voor morgen', zoals
Vestager meldde. Zo'n versterkte samenwerking vergt juridisch onderzoek en
duidelijke stappen. Zo moet er een vraag komen van de groep landen en moet de
Europese Commissie een nieuw voorstel indienen. Deelname moet ten allen tijde
open zijn voor andere EU-lidstaten.
Volgens de juridische adviseurs in Luxemburg kan de Tobin-taks alvast niet
gebruikt worden om de nationale dotaties van de deelnemende landen aan het
EU-budget te verminderen. In het kader van de Europese meerjarenbegroting voor
de periode 2014-2020 wordt bekeken of Europa naast die dotaties eigen middelen
kan krijgen. De taks op financiële transacties stond met stip op de eerste
plaats om zo'n Europese 'belasting' of eigen inkomstenbron te worden.
Europees commissaris voor Fiscaliteit, Algirdas Semeta, is ontgoocheld dat de
taks er niet kan komen met 27.' Maar dan verkies ik toch nog tien EU-regimes
plus een gezamenlijk boven 27 verschillende regimes,' zei hij.