Robots kosten ons 2 tot 3 miljoen banen
Door Eppo König
op woensdag 1 oktober 2014
Dag accountants. Dag verzekeringsagenten. Dag laboranten en dag elektriciens. De automatisering en robotisering kunnen op termijn 2 tot 3 miljoen banen kosten in Nederland. Dat zegt Deloitte na een analyse van de technologische ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De robotisering treft vooral middelbaar opgeleiden en de groep van 35 tot 55-jarigen.
Minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken, PvdA) zei deze week op een congres over robotisering dat de digitale ontwikkeling op “een keerpunt” is beland. Asscher ziet grote technologische en economische kansen, maar waarschuwde in een opiniestuk in deze krant tevens voor “extreme ongelijkheid” tussen de eigenaren van robots en laagopgeleiden.
Bedreigde beroepsgroepen
De kwantitatieve analyse van de effecten voor Nederland van Deloitte is “voor zover wij weten” de eerste, zegt John Schattorie, directeur werk en inkomen bij de afdeling consulting. De berekeningen zijn gebaseerd op onderzoek van de Oxford University van vorig jaar dat in het tijdschrift The Economist verscheen. Britse wetenschappers onderzochten van ruim 700 beroepen de kans dat het werk later door computers kan worden overgenomen. Deloitte heeft deze kansberekeningen gekoppeld aan 70 beroepsgroepen in Nederland en gecorrigeerd.
Volgens de Britten loopt 47 procent van de Amerikaanse banen een hoog risico geautomatiseerd te gaan worden. In Nederland zou het bij een “conservatieve inschatting” gaan om 2 miljoen (28 procent) en mogelijk 3 miljoen (42 procent) van de huidige 7,2 miljoen werkenden. Schattorie: “Het verschil is dat Nederland al behoorlijk geautomatiseerd is in vergelijking met Amerika.”
Bijbaantjes van jongeren lopen risico geautomatiseerd te worden
De grootste risicogroepen zijn volgens Deloitte administratief medewerkers, boekhouders en bestuurders van voertuigen. Hun banen kunnen technisch gezien niet alleen sneller geautomatiseerd worden, maar er zijn ook veel mensen werkzaam in deze sectoren. Grote klappen kunnen ook vallen onder verkopers, bouwers en verzorgend personeel.
Mensen die snel vervangen kunnen worden zijn verder lopende band-werkers en laagopgeleiden in de dienstverlening. “Ook veel bijbaantjes van jongeren lopen een grote kans geautomatiseerd te worden”, zegt Maurice Fransen van Deloitte.
Volgens de Britse onderzoekers zou een deel van de banen al binnen tien tot twintig jaar geheel vervangen kunnen worden. Deloitte wil geen uitspraken doen over de snelheid van de automatisering. “Uit ons onderzoek komt dat bestuurders zoals taxichauffeurs een hoog risico lopen op vervanging, maar ik zie de zelfrijdende Google Car toch nog niet zo snel rijden hier. Het hangt ook af van de acceptatie van nieuwe technologie en de invoering van nieuwe wetgeving.”
Voorstanders van robotisering zeggen dat technologie ook kan leiden tot het ontstaan van nieuwe banen en juist meer werkgelegenheid.